Archeoastronomia

„Każda epoka ma takie Stonehenge, na jakie zasługuje albo, jakiego pragnie” - Jacquetta Hawkes, Stonehenge, Salisbury, Anglia (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Archeoastronomia, astroarcheologia, etnoastronomia, historia astronomii, archeologia, kosmologia, architektura Archeoastronomia to interdyscyplinarna dziedzina nauki, zajmująca się astronomią starożytnych cywilizacji, łącząc archeologię, astronomię, historię i etnografię. Składa się z astroarcheologii, etnoarcheologii oraz historii astronomii. Archeoastronomia opiera się głównie na zbieraniu, analizie i interpretacji danych dotyczących ukierunkowań struktur i zespołów architektonicznych na ciała niebieskie w określonych datach. Etnoastronomia… Czytaj dalej Archeoastronomia

Hoyo Negro – nie tylko Naia

Ameryka Środkowa, Jukatan, cenoty, archeologia podwodna, paleobiologia, paleontologia, jaskinie, Meksyk, Riviera Maya, Hoyo Negro, Black Abyss, GABI, wielka amerykańska wymiana biot, Great American Biotic Interchange Hoyo Negro (Black Abyss) to jedno z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych w Meksyku i na półwyspie Jukatan. A to za sprawą Nai – nastoletniej dziewczynki, której szkielet datowany na ponad 13… Czytaj dalej Hoyo Negro – nie tylko Naia

Chultun, chultunób – tajemnicze cysterny Majów

Wejście do chultunu na stanowisku archeologicznym Rio Bec B. południowo-wschodnie Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, archeologia, cywilizacja, Majów, Maya, Majowie, chultun, czultun, jaskinie, religia Chultun (l.mn. chultunób) to wykute w skale cysterny o kształcie kulistym lub dzwonowatym z bardzo wąskim wejściem w formie tunelu, otwierającego się w ich sklepieniu. Przeznaczenie chultunób jest przedmiotem debaty od ponad stulecia. O ile funkcja magazynów żywności pozostaje najczęściej akceptowaną propozycją, archeologia eksperymentalna dowiodła… Czytaj dalej Chultun, chultunób – tajemnicze cysterny Majów

Okres klasyczny (250 – 909 n.e.)

Późnoklasyczne piramidy Majów w Tikal, Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Mezoameryka, archeologia, chronologia, klasyk Okres klasyczny (250-909 n.e.) – złoty wiek Majów Okres klasyczny (klasyk) przypada na lata 250 – 909 n.e. To era zwana złotym wiekiem Majów, era k’uhul ajawtak – boskich władców, sprawujących absolutną kontrolę nad lokalną instancją wszechświata z axis mundi, przechodzącą przez centrum ich miasta-państwa, świętą jaskinię, z której wyszli na świat ich… Czytaj dalej Okres klasyczny (250 – 909 n.e.)

Okres preklasyczny (2000p.n.e.-250n.e.)

Piramida 1 w Casa Blanca, Chalchuapa, Salwador, późnoopreklasyczne stanowisko archeologiczne na Wyżynach Majów (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Mezoameryka, archeologia, chronologia, okres preklasyczny, preklasyk Okres preklasyczny (2000 p.n.e. – 250 n.e.) Świt cywilizacji Mezoameryki Okres preklasyczny (preklasyk) przypada na lata: 2000 p.n.e. – 250 n.e. To era świtu cywilizacji w poszczególnych ogniskach, jak San Lorenzo Tenochtitlan – najstarsze miasto Mezoameryki, kojarzone z kulturami Olmeków, uważanymi za protocywilizację (teoria cultura madre). W okresie preklasycznym powstało… Czytaj dalej Okres preklasyczny (2000p.n.e.-250n.e.)

El Carmen – najstarsze w Salwadorze

Wyżyny Majów, Salwador, archeologia, Majowie, Maya, El Carmen, preklasyk El Carmen Stanowisko archeologiczne El Carmen (Salwador) znajduje się na zachodnim wybrzeżu Równiny Salwadoru, w departamencie Ahuachapán. Dziś jest to tylko kopiec wysokości około 3 metrów, na planie nieregularnego owalu, o średnicy między 50 a 60 metrów. El Carmen leży bardzo blisko ważnego systemu namorzynowego (manglar),… Czytaj dalej El Carmen – najstarsze w Salwadorze

John L. Stephens (1805-1852)

Stephens Incidents Central America

John Lloyd Stephens – (28 XI 1805 – 13 X 1852) amerykański podróżnik, odkrywca, pisarz i dyplomata, jeden z prekursorów archeologii Mezoameryki. Dzięki eksploracjom licznych stanowisk archeologicznych Majów, w których towarzyszył mu Frederick Catherwood oraz późniejszym publikacjom przywrócił ruiny Majów Majom i wzbudził zainteresowanie kolejnych generacji badaczy i odkrywców. Stephens prawnikiem John L. Stephens odebrał… Czytaj dalej John L. Stephens (1805-1852)

Raymond E. Merwin (1881-1928)

Archeologia Majów, Mezoameryka, eksploratorzy, odkrywcy, archeolodzy Raymond Edwin Merwin urodził się 21 XI 1881 roku w Humboldt, w stanie Kansas (USA). Złotymi zgłoskami zapisał jakże krótki, niestety, życiorys bardzo obiecującego archeologa. Raymond E. Merwin przez niektórych jest wspominany jako wykonawca pierwszych metodycznych badań archeologicznych na terenie Mezoameryki podczas, gdy inni nie potrafią w swoich publikacjach… Czytaj dalej Raymond E. Merwin (1881-1928)