Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie?

Niezabezpieczone ściany wewnątrz czultunu pod ławą Domu Rady (Halach Uinic) w Tulum-Zama, w Meksyku (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka, archeologia Majów, archeologia jaskiniowa, kosmologia, religia, jaskinie, czultuny, chultun, chultunób MEZOAMERYKA 2024 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.25209.89443 cyt: Trześniowski, P. A. (2024) Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie? „Mezoameryka” II (1) DOI: 10.13140/RG.2.2.25209.89443 „Czultuny [..] to relatywnie proste twory w porównaniu z bogactwem majestatycznej, monumentalnej architektury dawnych Majów. Aczkolwiek, te wszechobecne podziemne konstrukty pozostają dla nas zagadką…” –… Czytaj dalej Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie?

Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów

Gruta de Balankanche - słynna jaskinia w Chichen Itza, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Mezoameryka, archeologia Majów, archeologia jaskiniowa, jaskinie, kosmologia, religia MEZOAMERYKA 2023 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 cyt: Trześniowski, P.A. (2023) Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów. „Mezoameryka” I. DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 W kulturze europejskiej jaskiniowiec to osobnik nieokrzesany, postępujący wbrew ustalonym regułom. Ma to źródło w przeszłości rodzaju ludzkiego, chroniącego się w… Czytaj dalej Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów

Hoyo Negro – nie tylko Naia

Ameryka Środkowa, Jukatan, cenoty, archeologia podwodna, paleobiologia, paleontologia, jaskinie, Meksyk, Riviera Maya, Hoyo Negro, Black Abyss, GABI, wielka amerykańska wymiana biot, Great American Biotic Interchange Hoyo Negro (Black Abyss) to jedno z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych w Meksyku i na półwyspie Jukatan. A to za sprawą Nai – nastoletniej dziewczynki, której szkielet datowany na ponad 13… Czytaj dalej Hoyo Negro – nie tylko Naia

Jaskinie w kosmologii Mezoameryki

Mezoameryka, jaskinie, kosmologia, religia, cenoty, jeziora, Metnal, Xibalba, Zaświaty Majów, jaskinia pochodzenia „Nie ma aspektu życia w Mezoameryce, który nie byłby powiązany z wierzeniami w ożywioną ziemię, której centralnym elementem są góry, jaskinie i woda” – Keith Malcolm Prüfer, 2002 Jaskinie Mezoameryki Jaskinie były od początku obecne w archeologii Mezoameryki. Już John Llloyd Stephens i… Czytaj dalej Jaskinie w kosmologii Mezoameryki