Manglar – las namorzynowy

Manglar, podmokły las namorzynowy w rezerwacie biosfery Sian Ka'an, na wschodnim wybrzeżu półwyspu Jukatan (fot: P.A.Trześniowski 2023)

Ameryka Środkowa, Jukatan, Chiapas, natura, przyroda, lasy namorzynowe, lasy mangrowe, las namorzynowy, las mangrowy, manglar Manglar to wiecznie zielone lasy namorzynowe, porastające słonawe estuaria w strefie przybrzeżnej Karaibów i półwyspu Jukatan. Charakterystycznym dostosowaniem drzew mangrowych są korzenie podporowe (hiszp: zancas), które stabilizują drzewa w strefie o zmiennej wysokości wody i pneumatofory. Te drugie mogą zaskakiwać… Czytaj dalej Manglar – las namorzynowy

Ołtarz Teotihuacan w Tikal: środkowomeksykańskie rytuały i interakcje elit na Nizinach Majów

Nowe dowody stałej obecności Teotihuacan w Tikal - ołtarz i malowidła struktury 6D-XV-Sub3 (fot. E. Román, rendering H. Hurst 2025:Figure 5 na licencji CC-BY-NC-SA)

Tikal, Teotihuacan, entrada, archeologia, Maya, Mezoameryka, architektura, ikonografia, talud-tablero, epoka wczesnoklasyczna, Nowy Porządek Oryginalny artykuł: Edwin Román Ramírez, Lorena Paiz Aragón, Angelyn Bass, Thomas G. Garrison, Stephen Houston, Heather Hurst, David Stuart, Alejandrina Corado Ochoa, Cristina García Leal, Andrew Scherer, Rony E. Piedrasanta Castellanos (2025) A Teotihuacan altar at Tikal, Guatemala: central Mexican ritual and… Czytaj dalej Ołtarz Teotihuacan w Tikal: środkowomeksykańskie rytuały i interakcje elit na Nizinach Majów

Pomona (Pakabul), Tabasco

Stanowisko archeologiczne Pomona, Tabasco, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Archeologia Majów, Maya, Mezoameryka, Niziny Majów, Meksyk, Chiapas, Tabasco, stanowisko archeologiczne, stanowiska archeologiczne, Pomona, piramidy Majów, okres klasyczny Pakabul (Pomona) to stolica królestwa, które kwitło w okresie klasycznym, złotym wieku Majów u stóp Sierra Madre de Chiapas, nad jednym z dopływów wielkiej rzeki Usumacinta. Stanowisko położone jest zaledwie 50 km od Palenque. Nieuchronnie znajdowało się… Czytaj dalej Pomona (Pakabul), Tabasco

Ichkabal – preklasyczne piramidy Kaanul

Widok na tropikalną selwę ze szczytu jednej z piramid triadycznych w Ichkabal, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2025)

Archeologia Majów, Maya, Mezoameryka, Meksyk, Jukatan, Quintana Roo, stanowisko archeologiczne, stanowiska archeologiczne, Ichkabal, preklasyczne piramidy Majów, okres preklasyczny, architektura triadyczna, piramidy triadyczne Ichkabal to preklasyczne stanowisko z architekturą triadyczną, położone na południu stanu Quintana Roo. Odkryte dopiero w 1997 r. posiadało wyjątkową wartość poznawczą z uwagi na preklasyczny kontekst. Obok niedostępnego Yaxnohcah, położonego ~20 km na… Czytaj dalej Ichkabal – preklasyczne piramidy Kaanul

Moral Reforma, Tabasco

Piramidy 14A i 14B na stanowisku archeologicznym Moral Reforma, Tabasco, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2025)

Archeologia Majów, Maya, Mezoameryka, Tabasco, Meksyk, Jukatan, Moral Reforma, Usumacinta, stanowisko archeologiczne, stanowiska archeologiczne, piramidy Majów Moral Reforma znajduje się na południowym-wschodzie obecnego stanu Tabasco w dzisiejszym Meksyku. Stanowisko archeologiczne leży nieopodal rzeki San Pedro Martir – dopływu wielkiej rzeki Usumacinta, na terenie parku Cascadas de Reforma Ecological Reserve. Ośrodek musiał zatem sprawować pieczę nad… Czytaj dalej Moral Reforma, Tabasco

Styl architektoniczny Usumacinta

Plan de Ayutla, Selva Lacandona, Chiapas, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Architektura Majów, Usumacinta, Chiapas, Meksyk, Gwatemala, style architektoniczne, przewodnik architektoniczny, Mezoameryka Styl architektoniczny Usumacinta to lokalny, lecz mocno zindywidualizowany dialekt stylu architektonicznego Peten. Charakteryzują go trapezowate dachy świątyń i pałaców z większą ilością wejść, tworzących czasami swego rodzaju kolumnady, jak na akropolu w Palenque. W regionie rzeki Usumacinta nie ma aż tak strzelistych piramid jak… Czytaj dalej Styl architektoniczny Usumacinta

Talud-tablero – styl architektoniczny

Styl architektoniczny talud-tablero w Teotihuacan (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka, Meksyk, architektura, Teotihuacan, Maya, Majów, talud-tablero, styl architektoniczny, style architektoniczne Mezoameryki Talud-tablero to jeden z najłatwiej rozpoznawalnych stylów architektonicznych prekolumbijskiej Mezoameryki. Kojarzony jest głównie z architekturą Teotihuacan, jednak spotyka się go daleko poza terenem największego miasta dawnej Mezoameryki. Łatwo go odróżnić po naprzemiennie stosowanych pionowych kasetonach z prostokątnym obramowaniem (tableros), poprzedzielanych ukośnymi powierzchniami (taludes).… Czytaj dalej Talud-tablero – styl architektoniczny

Chicanna – Dom Paszczy Węża

Jedyny w swoim rodzaju tandem zoomorficznych portali na strukturze XX w Chicanna, Rio Bec, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Mezoameryka, Niziny Majów , Meksyk, Campeche, Jukatan, archeologia, Maya, Rio Bec Co jest najbardziej niesamowitego w Chicanna? Portal Paszczy Węża, od którego to stanowisko wzięło swoją nazwę? Jest rzeczywiście piękny – jeden z najwspanialszych na całym Jukatanie, ale dość kompaktowy, jeśli widzieliście Hormiguero… Dwa portale ustawione jeden na drugim? Czegoś takiego nie ma nigdzie indziej,… Czytaj dalej Chicanna – Dom Paszczy Węża

Edward H. Thompson (1856-1935)

Chichen Itza Święta Cenota

Mezoameryka, Meksyk, Jukatan, archeologia podwodna, cenoty, chultun, czultuny, Święta Cenota, Chichen Itza, Osario Edward Herbert Thompson (1856-1935) to jeden z prekursorów archeologii jaskiniowej Mezoameryki oraz archeologii podwodnej. Odsądzany od czcci i wiary za przekazanie do USA kolekcji artefaktów wydobytych przez siebie ze Świętej Cenoty w Chichen Itza (Cenote Sagrado / Cenote de Sacrifice), Edward H.… Czytaj dalej Edward H. Thompson (1856-1935)