Alexander von Humboldt

Alexander von Humboldt (14 IX 1769 – 6 V 1859) – Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander Freiherr von Humboldt, urodzony i zmarły w Berlinie, syn pruskiego majora, naturalista i odkrywca, młodszy brat ministra Wilhelma. Dzięki majątkowi drugiej żony, odziedziczonym przez nią po jej pierwszym mężu mógł pozwolić sobie na podróże. Alexander von Humboldt eksplorował Amerykę Łacińską… Czytaj dalej Alexander von Humboldt

El Templo

El Templo, Riviera Maya, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, Niziny Majów, Meksyk, Jukatan, archeologia, Maya, Styl Wschodniego Wybrzeża, El Templo El Templo, postklasyczne stanowisko archeologiczne w Stylu Wschodniego Wybrzeża było najprawdopodobniej elementem dawnego Xel Ha. El Templo niszczeje, ściany świątyni popękane są w kilku miejscach. Pęknięte jest również kamienne nadproże. Świątynia, niczym w kosmologii okresu klasycznego, zbudowana jest nad jaskinią. W korytarzach systemu… Czytaj dalej El Templo

Toh – motmot

Motmot żółtopierśny (Momotus lessonii), Salwador (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Mezoameryka, natura, przyroda, motmot, toh, piłodziób Motmot to prawdziwy rarytas ornitologiczny. Ptak o groteskowej budowie ogona, składającego się z dwóch lotek, umieszczonych na dwóch długich antenach. Nazwa motmot to onomatopeja, pochodzi ona od dźwięku wydawanego przez jeden z gatunków motmotów (tak naprawdę brzmi bardziej jak uut-uut). Polska nazwa – piłodziób pochodzi od ząbkowanych krawędzi tnących… Czytaj dalej Toh – motmot

Tukan

Tukan arasari obrożny (Pteroglossus torquatus) w Tikal, Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, natura, przyroda, tukan W Mezoameryce występuje kilka gatunków tukanów. Najczęściej spotykane to tukan tęczodzioby (Ramphastos sulfuratus), który jest ptakiem narodowym Gwatemali i nieco mniejszy od niego arasari obrożny (Pteroglossus torquatus). Tukany to płochliwe ptaki, jednak dość często spotykamy je w gałęziach drzew w ruinach Majów, niekoniecznie wśród najwyższych konarów. Ich niewielkie skrzydła nie dają… Czytaj dalej Tukan

Coba

Wielka piramida Nohoch Mul (42 m), najwyższa na północnym Jukatanie (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Mezoameryka, Coba, Niziny Majów, Jukatan, cywilizacja Majów, archeologia Majów Coba było jednym z największych i najpotężniejszych metropolii Majów okresu klasycznego, nie tylko na półwyspie Jukatan, ale i generalnie w skali świata Majów. Centralny obszar miasta mógł zajmować obszar o powierzchni co najmniej 70 km2. Siecią majańskich dróg – sacbeób z Coba połączone było z minimum… Czytaj dalej Coba

K’uk’ (quetzal) – trogon

Trogon na stanowisku archeologicznym w El Jabale, po drodze do El Mirador, Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, natura, przyroda, trogon, kwezal, k’uk’ Trogon to ptak z rodziny Trogonidae, zamieszkującej strefę tropikalną Ameryki Północnej, Południowej, Afryki i Azji Południowo-Wschodniej. Najsłynniejszym gatunkiem trogona jest kwezal herbowy (Pharomachrus mocinno), który miał ogromne znaczenie kulturowe dla prekolumbijskich cywilizacji Mezoameryki – Majowie zabicie k’uk’ – kwezala karali śmiercią, chwytane ptaki pozbawiając jedynie zdobnych piór. Po konkwiście… Czytaj dalej K’uk’ (quetzal) – trogon

W boskim tłumie: Substruktura II C w Calakmul i wstępne notki odnośnie programu rzeźbiarskiego

Preklasyczny fryz na północnej fasadzie budowli SubII C1, części substruktury IIC w Calakmul (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Substruktura II C, Calakmul, Niziny Majów, Mezoameryka, Meksyk, Campeche, architektura, archeologia, ikonografia, maski architektoniczne, maszkaron, relief, bogowie, kosmologia Majów Projekt „Sztuka, która kreuje miejsca” ma na celu zbadanie wpływu ikonograficznych przedstawień w środowisku zabudowanym Majów oraz zdolności tych wyobrażeń do nadawania lub formowania znaczenia przestrzeni poprzez łączenie się z konotacjami i funkcjonalnymi użytecznościami form architektonicznych… Czytaj dalej W boskim tłumie: Substruktura II C w Calakmul i wstępne notki odnośnie programu rzeźbiarskiego

Yaxnohcah

Mezoameryka, Yaxnohcah, Niziny Majów, Jukatan, Chih Cha’, Pierwsze Królestwo Węża Yaxnohcah to stanowisko archeologiczne znajdujące się w południowym Campeche, na centralnym płaskowyżu krasowym Półwyspu Jukatan (centralny płaskowyż krasowy – Central Karstic Uplands, to spójny obszar w centrum półwyspu, o wysokości od 180 do 430 m n.p.m.) na terenie Niecki Mirador-Calakmul. Yaxnohcah leży około 21 km… Czytaj dalej Yaxnohcah

Dzibanche

Mezoameryka, Niziny Majów, Dzibanche, Kaanul, Drugie Królestwo Węża Dzibanche to stanowisko archeologiczne w południowych Quintana Roo, na Półwyspie Jukatan w Meksyku. Zasłynęło jako stolica dynastii Kaanul, która stąd właśnie rozpoczęła swą ekspansję na Niziny Majów w epoce klasycznej (250-909 n.e.) zanim, w wyniku rozłamu dynastycznego, przeniesiono Świętą Jaskinię Węża do Calakmul. Dzibanche składa się z… Czytaj dalej Dzibanche

Oxpemul

Mezoameryka, Niziny Majów, Oxpemul, Drugie Królestwo Węża, Królestwo Nietoperza, Uxte’tuun Oxpemul to stanowisko archeologiczne znajdujące się na terenie parku narodowego Reserva Biosfera de Calakmul, pozostającego obecnie największym obszarem dziewiczego lasu na terenie Meksyku. Ruiny miasta z epoki klasycznej bogate są w monumentalną architekturę oraz stele – w Oxpemul odnaleziono dotąd aż 23 stele i 21… Czytaj dalej Oxpemul