![Wyżyny Majów, Mezoameryka mapa](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/WyzynyMajow-1024x682.jpg)
Wyżyny Majów to region kulturowy Mezoameryki zdominowany geograficznie przez Sierra Madre, łańcuch gór zbudowanych z czynnych i wygasłych wulkanów, które ciągną się z Chiapas, od przesmyku Tehuantepec przez Gwatemalę aż do Salwadoru, wzdłuż wschodniego wybrzeża Pacyfiku. Pierwszym badaczem, który wspiął się na wszystkie czynne i wygasłe wulkany Wyżyn Majów był niestrudzony geolog Karl Sapper. W Meksyku Sierra Madre de Chiapas bywają też nazywane Sierra de Soconusco, ale poza Meksykiem góry te to po prostu Sierra Madre.
![Wyżyny Majów, Sierra Madre de Chiapas, Meksyk](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/SierraMadredeChiapas-20170203P11301912-1024x683.jpg)
Pod względem geologii, Wyżyny Majów to potężna kordyliera uformowana serią neogenowych i plejstoceńskich erupcji, które utworzyły gruby na kilkadziesiąt metrów płaszcz pumeksu i popiołów wulkanicznych, pokrytych cienką warstwą bardzo żyznej gleby. Millenia lat erozji ukształtowały krajobraz pokryty głębokimi jarami i wąwozami, oddzielającymi kopulaste grzbiety. Jest tam też kilka bardziej rozległych dolin, jak Valle de la Ermita, które były centrami cywilizacji Majów.
Sierra Madre de Chiapas
![Tonina, Chiapas, Meksyk](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2022/05/Tonina-2202283063-1024x683.jpg)
Górskie pasmo Sierra Madre de Chiapas wznosi się stromo z nadbrzeżnych nizin do wysokości około 2700 m n.p.m., opadając łagodniej w kierunku Rio Grijalva i centralnej Doliny Chiapas. Najwyższym szczytem Sierra Madre jest położony w Gwatemali wulkan Tajumulco (4203 m n.p.m) – najwyższy szczyt Ameryki Środkowej. Podobnej wysokości sięga również leżący na granicy Meksyku i Gwatemali wulkan Tacana (4064 m n.p.m.). Oba wulkany nie osiągają jednak wysokością granicy wiecznego śniegu. Na północ od łańcucha znajduje się pasmo skał magmowych i przeobrażonych, a za nimi pochodzące z kredy i paleogenu wapienie, które w bardziej wilgotnych, graniczących z nizinami obszarach, nabrały wyszukanych, ukształtowanych erozją form.
![Wyżyny Majów, Sierra Madre de Chiapas, Meksyk](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/SierraMadredeChiapas-20170203P11302362-1024x683.jpg)
Wyżyny Majów obecnie
![Maya, Kaminaljuyu, Gwatemala, Guatemala](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2022/05/Maya-2203306730-Kaminaljuyu-1024x683.jpg)
Dziś w miejscach dawnych prominentnych ośrodków cywilizacji Majów kwitną miasta, jak: Nueva Guatemala (dawne Kaminaljuyu) czy Quetzaltenango (dawne Xelajú) w Gwatemali, Comitan de Dominguez (dawne Balún Canán) czy Ocosingo (obok ważnego klasycznego stanowiska Tonina) w Chiapas w Meksyku czy Chalchuapa (dawne preklasyczne stanowisko archeologiczne Casa Blanca i późnoklasyczne stanowisko archeologiczne Tazumal) i San Andres w Salwadorze. Współczesna kultura Majów, zakorzeniona w całym spektrum dawnych wierzeń, jest żywym elementem tutejszego krajobrazu do dziś.
![Kaminaljuyu, Gwatemala, Guatemala](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2022/05/Kaminaljuyu-2203306657-1024x683.jpg)
![Tazumal, Salwador](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/Tazumal-2105264618-1024x683.jpg)
![Olmecki artefakt, Tazumal, Salwador](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/Tazumal-2105264681-Olmec-1024x683.jpg)
![Tazumal, Salwador](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/Tazumal-2105264660-1024x683.jpg)
![Olmecki artefakt, Tazumal, Salwador](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/Tazumal-2105264674-Olmec-1024x683.jpg)
![Casa Blanca, Chalchuapa, Salwador](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/Chalchuapa-2105161982-1024x683.jpg)
w Salwadorze (fot: P.A. Trześniowski).
![Casa Blanca, Chalchuapa, Salwador](http://archeologia.edu.pl/mezoameryka/wp-content/uploads/2021/11/Chalchuapa-2105161994-1024x683.jpg)
w Salwadorze (fot: P.A. Trześniowski).
![san andres el salvador salwador zapotitan piramida pyramid](http://archeologia.edu.pl/wp-content/uploads/2023/05/SanAndres-2105224432-I-II-1024x683.jpg)
(fot: P.A. Trześniowski 2021)
© Przemek A. Trześniowski | archeologia.edu.pl
19 komentarzy