Przemek A. Trześniowski

przemek trzesniowski archeolog jaskiniowy podwodny majanista
Kontakt odnośnie prelekcji, publikacji, wypraw z archeologiem i warsztatów terenowych w Mezoameryce: archeoprzewodnik@gmail.com lub WhatsApp +52 984 876 1504

Przemysław Adrian Trześniowski, z wykształcenia informatyk, archeolog-majanista, nurek jaskiniowy NACD oraz IANTD, instruktor nurkowania w konfiguracji sidemount oraz nurkowania technicznego IANTD, jedyny w Polsce jaskiniowy archeolog podwodny. Po kilkunastu latach spędzonych na zarządzaniu wdrożeniami informatycznymi w branży telekomunikacyjnej, gdzie zaimplementował autorską ścieżkę realizacji zmian w środowisku zintegrowanym mocno inercyjnej organizacji (podwaliny metodologii agile w Polsce), poświęcił życie eksploracjom i archeologii.

przemek trzesniowski archeolog
fot: Agnieszka Staniak

Zafascynowany Mezoameryką oraz archeologią Majów, jako niezależny badacz współpracujący z kilkoma ośrodkami naukowymi, uczestniczy w projektach archeologicznych w Meksyku i Salwadorze. W przeszłości brał udział również w pionierskich badaniach na terenie Parku Narodowego Machu Picchu w Peru (=> wysokogórska archeologia podwodna) i w badaniach podwodnych na Ostrowie Lednickim w Polsce, w kolebce dynastii Piastów.

Przemek A. Trześniowski, Oxpemul, Campeche, Meksyk
Stanowisko archeologiczne Oxpemul w południowo-wschodnim Campeche,
półwysep Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Dzieli się pasją, poświęcając czas na popularyzację nauki w formie wykładów i prezentacji. Publikuje na łamach mediów takich, jak „Archeologia Żywa” , „Wodne Sprawy” czy „Archeowieści” . Od lat organizuje również objazdy po Jukatanie, trekkingi oraz warsztaty terenowe, których myślą przewodnią jest historia i architektura Majów w Meksyku, Gwatemali, Belize oraz Hondurasie. Na stałe jest rezydentem Meksyku.

Przemek A. Trześniowski, Culucbalom, Campeche, Meksyk
Stanowisko archeologiczne Culucbalom w regionie Rio Bec w południowo-wschodnim Campeche, półwysep Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Spędzając większość dostępnego czasu w terenie, stara się dokumentować fotograficznie i fotogrametrycznie obecny stan porzuconych archeologicznych stanowisk, docierając do miejsc trudno dostępnych i często zapomnianych przez instytucje powołane w celu ich ochrony. W roku 2022, dokumentując polskie wykopaliska archeologiczne w Salwadorze, został laureatem 11th Annual Photo Contest Archaeological Institute of America w trzech z spośród pięciu dostępnych kategorii. Jedno spośród wykonanych przez niego zdjęć porzuconego stanowiska archeologicznego na Riviera Maya w Meksyku znalazło się również w kalendarzu AIA na rok 2023. Zapalony naturalista i tropiciel przyrody, tak na lądzie jak i pod wodą.

Przemek A. Trześniowski. El Mirador, Peten, Gwatemala
Kryzys Wieku Średniego i Przemek A. Trześniowski, piramida La Danta, El Mirador, Peten, Gwatemala (fot: Grzegorz Krzątała)

ORCID: 0000-0002-7031-7578

Web of Science Researcher ID: IQV-3404-2023

Publikacje naukowe:

Trześniowski, Przemysław A. (2023) Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii Majów. DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165

Sobczyk, Maciej; Mariusz Ziółkowski, Magdalena Nowakowska, Mateusz Popek, Przemysław A. Trześniowski (2022) High Mountain Underwater Archaeology: Research in the Lakes at the Foot of Salkantay Mountain (in:) Mariusz Ziółkowski, Nicola Masini, José M. Bastante (eds.) Machu Picchu in Context: Interdisciplinary Approaches to the Study of Human Past, Springer pp. 433-472 DOI: 10.1007/978-3-030-92766-0_13

Trześniowski, Przemysław A. (2021) Manantial de la Aleta – the Top of the Iceberg in a Caribbean Cave. „Archaeology: Just Add Water „Światowit” Suppl. Series U, volume III”, Warsaw University

Sobczyk, Maciej; Magdalena Nowakowska, Przemysław A. Trześniowski, Mateusz Popek (2020) Lagunas sagradas de Salkantay. Investigaciones subacuáticas en el Santuario Histórico de Machu Picchu, Machupicchu Investigaciones Interdisciplinarias, Tomo I, Ministro de Cultura del Peru, Tomo I, Ministro de Cultura del Peru, ISBN: 987-612-4375-13-2 pp. 393-408

Trześniowski, Przemysław A. (2019) Do Not Mess with the Apus: Technical and Safety Aspects of the High Mountain Underwater Archaeology. Archaeology: Just Add Water „Światowit” Suppl. Series U, volume II„, Warsaw University, pp .93-113 DOI: 10.35538/uw.2719-2997/978-83-66210-03-5

Trześniowski, Przemysław A. (2018) Podwodne jaskinie południowej Mezoameryki, jako przejścia do Zaświatów. Problematyka metodologii i interpretacji w jaskiniowej archeologii podwodnej, (thesis), Uniwersytet Warszawski

Sobczyk Maciej, Przemysław A. Trześniowski, Mateusz Popek, Dominika Sieczkowska (2017) Informe preliminar de investigación en el área de Salcantay. Temporada 2017. Cusco: Centro de Estudios Andinos de la Universidad de Varsovia

Sobczyk Maciej, Magdalena Nowakowska, Przemysław A. Trześniowski, Mariusz Ziółkowski (2016) Informe preliminar de investigación en el área de Salkantay. Temporada 2016. Cusco: Centro de Estudios Andinos de la Universidad de Varsovia

Trześniowski, Przemysław A. (2015) Pulque: wynalazek Majów czy Azteków? Studia i eseje amerykanistyczne, SKN Puerta del Sol, Uniwersytet Warszawski

przemek trzesniowski tikal peten gwatemala guatemala
Przemek Trześniowski, Tikal, Peten Gwatemala 2022 (fot: Grzegorz Krzątała)

Popularyzacja nauki:

Artykuły (archeologia):

Cykl „Królestwo Węża i Nowy Porządek – stulecia zmagań o dominację nad Nizinami Majów”:

Królestwo Węża I: Dwa gniazda Węży w okresie klasycznymArcheowieści” 2023

Królestwo Węża II: Przeniesienie jaskini z Dzibanché do CalakmulArcheowieści” 2023

Królestwo Węża III: Wazy dynastyczne KaanulArcheowieści” 2023

Królestwo Węża IV: Kto załatwił Yax Mutal?Archeowieści” 2023

Królestwo Węża V: Największe piramidy MajówArcheowieści” 2023

Tikál II: EntradaArcheowieści” 2023

Tikál III: Nowe rozdanieArcheowieści” 2023

Tikál IV: Hiatus: historia czasu upadkuArcheowieści” 2024

Tikál V: OdrodzenieArcheowieści” 2024

Cykl „Rio Bec: W paszczy Węża… – najbardziej zagadkowy region świata Majów”

Rio Bec A – miasto Majów bez placów i boisk – „Archeologia Żywa” 4(86)/2022

Rio Bec B – Temple. Najbardziej niesamowita budowla Majów – „Archeologia Żywa” 1(87)/2023

Rio Bec D. Którędy w zaświaty Majów? – „Archeologia Żywa” 2(88)/2023

Hormiguero. Perła architektury Majów i przyrody Jukatanu (2023) „Archeologia Żywa”3(89)/2023

Chicanna – Dom Paszczy Węża (2024) „Archeologia Żywa”1(91)/2024

Powrót do BecánArcheowieści” 2022

Becán – świadek sześćsetletniej gry o tron… „Archeologia Żywa” 2022

Opowieści o władcach Majów:

Pani Ix Tz’akb’u Ajaw (Ahpo Hel). Kim była Czerwona Królowa z Palenque?Archeowieści” 2022

Calakmul – tajemnicza krypta w Pałacu Lundella, „Archeowieści” 2022

Nieznany władca Popo’: nowe odkrycia w Tonina, „Archeowieści” 2023

Zadziwiające rytuały pogrzebowe w Tonina – czy Majowie przeobrażali swoich arystokratów w piłki?Archeowieści” 2022

Architektura Majów na tle historii Mezoameryki:

Lidar na przesmyku Tehuantepec i potężne konstrukcje w Tabasco – pomost między kulturami Majów i Olmeków?, „Archeowieści” 2022

O co chodzi z tymi Olmekami? Cultura madre czy culturas hermanas?, „Archeowieści” 2022

Znaczenie odkryć w San Lorenzo i Aguada Fénix związane z kalendarzem Mezoameryki zaklęte w architekturze, „Archeowieści” 2022

Archeoastronomia Majów i kalendarze Mezoameryki:

Chybiony spektakl New Age w ruinach Majów – jak to się robi w Dzibilchaltún…, „Archeowieści” 2022

Grupy E nie służyły obserwacjom równonocy, „Archeowieści” 2022

Nowe odkrycia w San Bartolo: najstarszy bezpośredni dowód użycia kalendarza na Nizinach Majów, „Archeowieści” 2022

Początki astronomii i kalendarza Mezoameryki: nowe dowody w architekturze z terenów Majów i Olmeków, „Archeowieści” 2024

Ikonografia i epigrafika Majów

Skarby epigrafiki: Waza Komkom, „Archeowieści” 2024

Archeologia podwodna Majów:

Atz’aam sól jako kryptowaluta Majów? Archeologia podwodna w Belize. „Archeowieści” 2022

przemek trześniowski nurek jaskiniowy instruktor nurkowania technicznego
przemek trześniowski nurek jaskiniowy instruktor nurkowania technicznego
przemek trzesniowski meksyk cenoty nurkowanie jaskiniowe

Artykuły (nauki ścisłe)

Otchłań I: Opowieści z głębin. „Wodne Sprawy” 21/2023 (23) – 26 X 2023

Otchłań II: Planeta nad przepaścią. „Wodne Sprawy” 22/2023 (24) – 9 XI 2023

Wymarzone nurkowanie w głębinach Europy – zanurzenie w książce “Pozaziemskie oceany: Poszukiwanie życia w głębinach kosmosu” I. „Wodne Sprawy” 25/2023 (27) – 21 XII 2023

Astrobiologia i węglowy szowinizm Ziemian – inne życie – zanurzenie w książce “Pozaziemskie oceany: Poszukiwanie życia w głębinach kosmosu” II. „Wodne Sprawy” 1/2024 (28) – 4 I 2023

Najcięższy z wielorybów. „Wodne Sprawy” 6/2024 (33) – 14 III 2024

Tajemniczy zabójca trylobitów: nurkowanie w oceanie kambru i zagadka kryminalna sprzed pół miliarda lat. „Wodne Sprawy” 7/2024 (34) 28 III 2024

Smoki mojego dzieciństwa I – o dinozaurze, który pokonał T-Rexa. „Wodne Sprawy” 10/2024 (37) 9 V 2024

Smoki mojego dzieciństwa II – o dinozaurze, który podobno nurkował. „Wodne Sprawy” 11/2024 (38) 24 V 2024

Woda na Srebrnym Globie. „Wodne Sprawy” 16/2024 (43) 05 IX 2024

Podcasty:

O Majach, piłkach i oddychających jaskiniach – „Brzmienie Świata z lotu Drozda” 01/10/2022

Jaskiniowy rekord świata. Co kryją mroki Sac Actun? System jaskiń Sac Actun, na półwyspie Jukatan w Meksyku, liczy 347 km i jest od niedawna najdłuższą tego typu głębią na Ziemi, Polskie Radio, Program III, 28/01/2018

Przemek A. Trześniowski, El Guiro/Wakna, Peten, Gwatemala
Stanowisko archeologiczne El Güiro (Wakna) w Niecce Mirador-Calakmul, Peten, Gwatemala (fot: Grzegorz Krzątała)