Sokół białogardły

sokół ptak drapieżny meksyk jukatan campeche falco rufigularis falcon bat preybird
Sokół białogardły (Falco rufigularis) z małym bentewim w szponach, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Mezoameryka, natura, przyroda, ptaki, sokół, Meksyk, Jukatan, Campeche

bat falcon bird mexico yucatan meksyk jukatan sokół białogardły falco rufigularis
Para sokołów białogardłych (Falco rufigularis petoensis) w Becan, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Najczęściej spotykanym spośród drapieżników ptakiem na półwyspie Jukatan jest sokół białogardły (Falco rufigularis). Sokół białogardły występuje na obu kontynentach Ameryk, od Argentyny po Meksyk. Wyróżniane są aż trzy podgatunki, z czego w Mezoameryce obserwowany jest sokół białogardły peteński (Falco rufigularis petoensis). Jego angielska nazwa to bat falcon, hiszpańska halcón murcielaguero. Pary sokołów białogardłych polują chętnie w okolicach stanowisk archeologicznych na terenie południowo-wschodniego Campeche, zasadzając się na konarach wysokich drzew z dobrą widocznością.

ptak sokół białogardły drapieżnik jukatan riobec preybird  bat falcon falco rufigularis
Sokół białogardły (Falco rufigularis petoensis), Campeche, Jukatan, Meksyk
(fot: P.A. Trześniowski 2022)

Sokół białogardły w Mezoameryce

ptak sokół białogardły drapieżnik jukatan riobec preybird bat falcon falco rufigularis
Parka sokołów białogardłych (Falco rufigularis petoensis), samica z upolowanym bentewim, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Samica sokoła białogardłego (Falco rufigularis) jest znacznie większa od samca, poluje zatem również na większą zdobycz, w tym ptaki. Samiec poluje głównie na owady, mniejsze ptaki oraz nietoperze.

bat falcon bird mexico yucatan meksyk jukatan sokół białogardły falco rufigularis
Samiec sokoła białogardłego (Falco rufigularis petoensis) z upolowaną ważką w Becan, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Sokoły białogardłe gniazdują w naturalnych dziuplach oraz opuszczonych gniazdach trogonów żłobionych w termitierach, dziuplach dzięciołów czy papug. W gnieździe składane są dwa-cztery jaja, które wysiaduje samica, dokarmiana w tym okresie przez samca.

bat falcon bird mexico yucatan meksyk jukatan sokół białogardły falco rufigularis
Para sokołów białogardłych (Falco rufigularis petoensis) w Becan, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Wyprawy ornitologiczne na Jukatan: do Meksyku, Belize i Gwatemali

Poszukiwanie zaginionych stanowisk archeologicznych, pozwala na bliskie obcowanie z przyrodą i rozpoznawanie wielu wartościowych miejsc obserwacji ptaków. Stany Quintana Roo, południowo-wschodnie Campeche, departament Peten w Gwatemali i zachodnie Belize mają idealne warunki na wyprawy ornitologiczne.

bat falcon bird mexico yucatan meksyk jukatan sokół białogardły falco rufigularis
Samiec sokoła białogardłego (Falco rufigularis petoensis) z upolowaną ważką w Becan, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Jako pierwszy ornitologiczną wartość Jukatanu opisał jeszcze John L. Stephens (1843) Incidents of Travel in Yucatán, vols. 1 & 2, a jednej z wypraw Stephensa i Catherwooda towarzyszył kolekcjoner: „…dr Cabot otworzył przed nami wrota do nowych zainteresowań i pokładów piękna. Aby móc zacząć wreszcie działać jechał sam pierwszym powozem i nim ujechał daleko dostrzegliśmy lufę jego broni wystawioną na bok, a chwilę później padającego ptaka.” – tłumaczenie autora).

bat falcon bird mexico yucatan meksyk jukatan sokół białogardły falco rufigularis
Para sokołów białogardłych (Falco rufigularis petoensis) w Becan, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

W dzisiejszych trudnych czasach upadku i powszechnej degradacji środowiska naturalnego, autor pozwala w swojej obecności jedynie na polowanie z teleobiektywem. Parki sokołów białogardłych (Falco rufigularis petoensis) spotykamy w trakcie objazdów archeologicznych dookoła Półwyspu Jukatan na stanowiskach archeologicznych regionu Rio Bec, np. w Xpuhil I i Becan (prawdopodobnie ta sama para), Hormiguero, czy Rio Bec A i Rio Bec B (ta sama para).

Przemek A. Trześniowski

© Przemek A. Trześniowski | archeologia.edu.pl

3 komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *