Przyroda Jukatanu i Ameryki Środkowej

flaming flamingi meksyk jukatan ria lagartos ptak ptaki flamingo yucatan mexico
Wschód Słońca nad Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk z flamingami karmazynowymi w tle (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Ameryka Środkowa, przyroda, natura, zwierzęta, rośliny, ptaki, gady, ssaki, płazy, epifity, fauna, flora, storczyki, orchidee

Atlas roboczy fauny i flory Jukatanu oraz Ameryki Środkowej. Półwysep Jukatan to najbogatsza przyrodniczo część Ameryki Środkowej dzięki największym pierwotnym obszarom leśnym, jakie wciąż podlegają tutaj ochronie. Należą do nich choćby Calakmul Biosphere Reserve – największy rezerwat przyrody na terenie Meksyku, Sian Ka’an Biosphere Reserve, czy parki narodowe w Peten, w Gwatemali, jak Mirador – Río Azul, Tikal, Laguna del Tigre (największy obszar chroniony w Gwatemali i największe chronione mokradła Ameryki Środkowej) oraz Cultural Triangle Yaxha-Nakum-Naranjo 🖖🤠

Gady Jukatanu

Na półwyspie Jukatan żyją dwa gatunki krokodyli: amerykański i belizeński/meksykański. W Ameryce Środkowej dochodzi do nich jeszcze krokodyl kubański. Należąc do jednego rodzaju Crocodylus są w stanie ze sobą hybrydyzować.

Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus)

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Krokodyl meksykański (Crocodylus moreletii)

krokodyl, meksykanski, crocodylus, moreletii, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, usumacinta, mexico
Krokodyl meksykański (Crocodylus moreletii) nad Rio Usumacinta (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Najczęściej spotykane gady na Jukatanie i w Ameryce Środkowej należą jednak rzędu łuskonośnych (Squamata). W ruinach Majów łatwo spotkać wygrzewające się w słońcu legwany. W zaroślach i między kamieniami przemykają jaszczurki i węże. Laguny i cenoty, prócz krokodyli, są zamieszkiwane przez żółwie.

jaszczurka iguana legwan zielony tolok lizard reptile belize
Tolok – legwan zielony (Iguana iguana) na Ambergris Caye w Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
jaszczurka iguana legwan czarny tolok czarnogwan srodkowoamerykanski lizard reptile meksyk mexico
Tolok – czarnogwan środkowoamerykański, legwan czarny (Ctenosaura similis) w Xel Ha w Meksyku (fot: P.A. Trześniowski 2020)
bazyliszek xtoloc, jaszczurka pregowany basiliscus vittatus meksyk mexico lizard reptile
Xtoloc – bazyliszek pręgowany (Basiliscus vittatus) w Cenote Nohoch Nah Chich (fot: P.A. Trześniowski 2021)
jaszczurka sceloporus malachiticus lizard reptile legwan malachitowy
Legwan malachitowy (Sceloporus malachiticus) na stanowisku archeologicznym San Andres w Salwadorze (fot: P.A. Trześniowski 2021)
jaszczurka sceloporus chrysostictus lizard gad reptile meksyk mexico
Kolcogwan (Sceloporus chrysostictus) na stanowisku archeologicznym Calakmul w Campeche (fot: P.A. Trześniowski 2021)
jaszczurka sceloporus variabilis lizard meksyk mexico
Kolcogwan (Sceloporus variabilis) na stanowisku archeologicznym Xpuhil I (fot: P.A. Trześniowski 2021)
wąż yellowbelly snake coniophanes fissidens gad salwafdor savador
Wąż – yellowbelly snake (Coniophanes fissidens) w Santa Ana w Salwadorze (fot: P.A. Trześniowski 2021)
wąż snake wxybelis fulgidus gad meksyk mexico
Wąż – green vine snake (Oxybelis fulgidus) w Peten w Gwatemali (fot: P.A. Trześniowski 2022)
waz leptodeira frenata snake gad reptile
Mayan cat-eyed snake (Leptodeira frenata) nieopodal leja krasowego Cueva de los Murcielagos (fot: P.A. Trześniowski 2023)
boa coinstrictor imperator waz snake dusiciel meksyk mexico
Chaan – boa cesarski (Boa imperator imperator) w regionie Rio Bec (fot: P.A. Trześniowski 2019)

Ptaki Jukatanu

Ptaki dopełniają filogenetycznie dawną gromadę gadów (Reptilia), tworząc wspólnie z nią monofiletyczny, postulowany jeszcze przez Thomasa H. Huxleya klad zauropsydy (Sauropsida). Najbardziej pożądanym łupem wśród pasjonatów ornitologii są tukany i trogony. Wśród turystów mocno wybarwione flamingi.

Tukany

tukan arasari obrozny Pteroglossus torquatus ptak bird toucan
Tukan arasari obrożny (Pteroglossus torquatus) nad laguną Bacalar, Quintana Roo, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Trogon (quetzal) – k’uk’

trogon ptak jukatan meksyk bird yucatan mexico
Trogon czarnogłowy (𝘛𝘳𝘰𝘨𝘰𝘯 𝘮𝘦𝘭𝘢𝘯𝘰𝘤𝘦𝘱𝘩𝘢𝘭𝘶𝘴) nad laguną Bacalar, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Motmot – piłodziób – toh

motmot pilodziob blekitnobrwisty czarnogardly eumomota supeciliosa ptak bird meksyk mexico yucatan jukatan
Toh – motmot (Eumomota supeciliosa), piłodziób czarnogardły/błękitnobrwisty, Wzgórza Puuc, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2024)
dzięcioł jasnodzioby campephilus guatemalensis woodpicker bird ptak gwatemala peten guatemala
Kaloomte’ – dzięcioł jasnodzioby (Campephilus guatemalensis) w El Mirador, Peten Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)
dzięcioł czerwonoczuby dryocopus lineatus woodpicker ptak bird meksyk mexico
Kaloomte’ – dzięcioł czerwonoczuby (Dryocopus lineatus) nad laguną Balam Nah w Quintana Roo (fot: P.A. Trześniowski 2019)

Dławigad amerykański (Mycteria americana)

bocian ptak stoker dlawigad amerykanski bird meksyk mexico
Dławigad amerykański (Mycteria americana), bocian na rozlewiskach Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Kacyk Montezumy (Psarocolius montezuma)

kacyk Montezumy kacykowiec aztecki Psarocolius montezuma ptak bird oropendola Montezuma Tikal Gwatemala Guatemala
Kacyk Montezumy (Psarocolius montezuma) w Tikal, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Sokół białogardły

ptak sokół białogardły drapieżnik jukatan riobec preybird bat falcon falco rufigularis
Sokół białogardły (Falco rufigularis), Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Hakodziób amerykański

ptak jastrzab hakodziob amerykanski drapieznik jukatan riobec preybird hook-billed kite
Hakodziób amerykański (𝐶ℎ𝑜𝑛𝑑𝑟𝑜ℎ𝑖𝑒𝑟𝑎𝑥 𝑢𝑛𝑐𝑖𝑛𝑎𝑡𝑢𝑠), samica, w regionie Rio Bec, południowo-wschodnie Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Indyk pawi (Meleagris ocellata) – kutz’

indyk pawi Meleagris ocellata kutz Coba Meksyk Jukatan bird turkey Yucatan Mexico
Kutz’ – indyk pawi (Meleagris ocellata) w ruinach Coba, Quintana Roo (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Flaming karmazynowy (Phoenicopterus ruber)

flaming flamingi meksyk jukatan ria lagartos ptak ptaki flamingo yucatan mexico
Stado flamingów karmazynowych nad Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk w trakcie sezonu godowego (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Ssaki Jukatanu

Czarny wyjec jakatański (Alouatta pigra)

wyjec małpa howler, monkey jukatan, mezoameryka natura przyroda alouatta pigra
Batz’ – czarny wyjec jakatański (Alouatta pigra) w południowo-wschodnim Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Czepiak trójbarwny (Ateles geoffroi)

czepiak, małpa, spider, monkey, jukatan, trójbarwny, mezoameryka, natura, przyroda, ateles, geoffroi, vellerosus, yucatanensis
Maax – czepiak trójbarwny (Ateles geoffroi vellerosus) w okolicach Coba, na północy półwyspu Jukatan (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Szary lis wirgiński (Urocyon) – chomak

lis meksyk jukatan fox gray grey szary mexico chomak wirginski campeche ssak mammal yuacatan
Ch’omak – szary lis (Urocyon cinereoargenteus fraterculus) w ruinach Chicanna, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)
szop raccoon jukatan meksyk mexico ria rio lagartos procyon lotor
Szop pracz (Procyon lotor) na rozlewiskach Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Nietoperz, owocowiec duży (Artibeus lituratus)

nietoperz bat owocowiec duzy artibeus lituratus meksyk mexico
Sutz’ – nietoperze z gatunku owocowiec duży (Artibeus lituratus) w trakcie dziennego odpoczynku, Tulum, Riviera Maya (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Roślinność Jukatanu

Jedną z najbardziej zdumiewających cech lasów zwrotnikowych, czy to suchej selwy podzwrotnikowej, czy wysokiej selwy deszczowej, jest piętrowość dżungli. Zaburzając tradycyjne piętra drzew wysokich i niskich, krzewów i poszycia, w selwie wszystko rośnie na wszystkim…

Epifity (orchidee, bromelie, wężokaktusy)

epifit Prosthechea cochleata plant roslina
Orchidea Prosthechea cochleata w Peten, Gwatemala, w okolicach El Mirador (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Matapalos (pasożytnicze formy figowców)

matapalo coba ficus figowiec alamo bastard tree
Matapalo, czyli pasożytnicza forma figowca. Drzewa te wysiewają się dzięki odchodom ptaków wysoko na gałęziach drzew, aby mieć bliżej do światła, skąd spuszczają w dół korzenie powietrzne, które następnie zrastają się, aby zdławić pień żywiciela – zwane również drzewkami miłości. Coba, Meksyk, Jukatan (fot: P.A Trześniowski 2021)

Zapraszamy do wspólnego poznawania tajemnic przyrody półwyspu Jukatan i Ameryki Środkowej. Pasjonatom natury oferujemy zarówno możliwość opracowywania materiałów zdjęciowych, zdobywanych przez nas w terenie, jak i szansę uczestnictwa w ekspedycjach. Doskonałym sposobem na poznanie bogactwa natury Jukatanu są Archeowyprawy🖖🤠

Archeowyprawy Meksyk Belize Gwatemala Honduras Salwador turystyka zwiedzanie wycieczki wyprawy polski przewodnik

Strona ma charakter roboczy. Będzie rosła w miarę dostępności czasu, niezbędnego od opracowania sporej ilości materiału, lub… wsparcia chętnych 😉