Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus)

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Ameryka Środkowa, natura, przyroda Jukatanu, fauna, krokodyl, krokodyle, gady

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, sumidero, chiapas, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) w kanionie Sumidero, Chiapas, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) to największy z gadów strefy zwrotnikowej Ameryk. Jest najszerzej rozpowszechnionym spośród czterech gatunków krokodylowatych, jakie przetrwały w Nowym Świecie. Występuje w południowej części Ameryki Północnej i w północnej części Ameryki Południowej. Spotykamy go na wybrzeżach Pacyfiku w Kalifornii, na Florydzie, na Karaibach (Jamajka, Kuba, Haiti) i dalej na południe w Kolumbii, Wenezueli, Ekwadorze, a nawet w północnym Peru. W Ameryce Środkowej zasięg jego występowania obejmuje cały półwysep Jukatan, meksykańskie stany Tabasco, Vera Cruz i Chiapas, Belize, Gwatemalę, Honduras, Nikaraguę, Salwador, Panamę i Kostarykę.

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Gdzie czeka na nas krokodyl amerykański?

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) zamieszkuje głównie słonawe wody przybrzeżne: laguny, estuaria i bagniska mangrowe, ale spotyka się go również w rzekach. Ponieważ, dzięki gruczołom solnym świetnie radzi sobie z osmoregulacją, czyli wydalaniem soli, zamieszkuje również wysepki i wybrzeża morskie całkowicie pozbawione dostępu wody słodkiej. Koegzystuje, w zależności od konieczności, zarówno z aligatorem, kajmanem, krokodylem kubańskim i krokodylem meksykańskim (Crocodylus moreletii).

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Jak wygląda krokodyl amerykański?

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, sumidero, chiapas, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) w kanionie Sumidero, Chiapas, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Krokodyle amerykańskie (Crocodylus acutus) mają jasne, szarozielone ubarwienie z żółtawym podbrzuszem. Młode mogą mieć jednak czarne plamy na ogonie. Należą do największych w rodzinie krokodylowatych (Crocodylidae). Samce dorastają do ponad 6 m długości przy wadze ponad 1000 kg, choć średni rozmiar to ledwie 3-4 metry przy 382 kg wagi. Samice rzadko przekraczają rozmiarem 3,8 m. Ich średnie rozmiary to 2,5-3 m przy wadze 173 kg.

Jak poluje krokodyl amerykański?

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Krokodyle amerykańskie są znacznie szybsze od ludzi. Atakują z prędkością 16 km/h na lądzie i aż 32 km/h w wodzie. Ich oczy, uszy i nozdrza umieszczone są w ten sposób, aby cała reszta ciała mogła pozostawać w zanurzeniu pod wodą, co ułatwia ataki z zasadzki. Jako szczytowe drapieżniki środowiska zarówno wodnego jak i lądowego polują na wszystko z ptakami i rekinami włącznie.

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Polują zarówno w dzień jak i w nocy. Z konieczności potrafią brać się również za owoce czy padlinę. Potrafią jeść pod wodą. Ich oczy, w celu ochrony przy ataku, są, podobnie jak u rekinów, wyposażone w trzecią powiekę (membrana nictitans) – migotkę.

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rzlewiskach Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Choć prędkości ataku nie są w stanie utrzymać przez dłuższy czas, podejrzewa się, że potrafią one przepływać długie dystanse między Jukatanem a Kubą, ze względu na zaobserwowane na Jukatanie hybrydy z tamtejszym gatunkiem. Krokodyle amerykańskie z Kuby przepływają obecnie na Kajman Wielki, rekolonizując ten utracony ląd. Widywane bywają również w Trynidadzie.

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Koło życia krokodyli amerykańskich

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Sezon godowy krokodyli amerykańskich (Crocodylus acutus) zaczyna się późną jesienią i trwa do wczesnej zimy (początek pory suchej). Zaobserwowano u nich porozumiewanie się w tym okresie za pomocą sygnałów dźwiękowych. Samice budują wielosezonowe gniazda w lutym i w marcu. Składają w nich 30-70 jaj, które przykrywają ściółką. Płeć przychówku jest zależna od temperatury. Okres inkubacji trwa 75-80 dni. W tym czasie krokodyle bronią swoich gniazd, choć jaja ich są przysmakiem szopów, szarych lisów, ostronosów, a nawet iguan i sępników.

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rozlewiskach Ria Lagartos, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Młode wykluwają się już w porze deszczowej (lipiec-sierpień), przyzywając matkę na pomoc. Samica rozbraja gniazdo i przenosi potomstwo w pysku do najbliższego zbiornika wodnego. Ze średnią wagą 60 g i rozmiarem około 24-27 cm młode krokodyle polują wtedy głównie na kraby i owady. Usamodzielniają się po jakichś pięciu tygodniach, szukając samodzielnej drogi życia. Zdolności rozrodczych w wieku lat 15 dorasta średnio około 20% z nich. Jak wykazują badania genomu są one zdolne do partenogenezy.

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Młody krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rzlewiskach Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Trochę systematyki krokodyla amerykańskiego 

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, sumidero, chiapas, mexico
Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) w kanionie Sumidero, Chiapas, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Gatunek opisał po raz pierwszy Josephus Nicolaus Laurenti w 1768 r. Georges Cuvier w 1807 r., przyporządkował go do rodzaju Aligator. Ponownej oceny systematycznej dokonał wszechstronnie uzdolniony Constantine S. Rafinesque, znany m.in. z rozszyfrowania systemu liczbowego Majów. Podobnie jak Crocodylus moreletii (krokodyl meksykański), Crocodylus rhombifer (krokodyl kubański) i Crocodylus intermedius (krokodyl orinokański), gatunek ten miał przodków, którzy wyewoluowali na terenie Afryki. Ich najbliższym żyjącym krewnym jest dziś krokodyl nilowy (Crocodylus niloticus).

Dokąd najlepiej na krokodyle amerykańskie?

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Młody krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rzlewiskach Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Jako cywilizowani i świadomi mieszkańcy planety z umierającymi ekosystemami omijamy zdecydowanie krokodyle farmy! Krokodyle amerykańskie najłatwiej spotkać na rozlewiskach Ria Lagartos na północy Jukatanu, albo w rezerwacie biosfery Sian Ka’an na wschodnim wybrzeżu, przy moście na Boca Paila 🐊🐊🐊

krokodyl, amerykanski, crocodylus, acutus, meksyk, fauna, zwierzeta, gady, ria, lagartos, mexico
Młody krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) na rzlewiskach Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2024)

=> Przyroda Jukatanu i Ameryki Środkowej

7 komentarzy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *