Paradygmat jaskiniowy

Gruta de Balankanche - słynna jaskinia w Chichen Itza, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów MEZOAMERYKA 2023 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 cyt: Trześniowski, P.A. (2023) Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów. „Mezoameryka” I. DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 W kulturze europejskiej jaskiniowiec to osobnik nieokrzesany, postępujący wbrew ustalonym normom. Ma to źródło w przeszłości rodzaju ludzkiego,… Czytaj dalej Paradygmat jaskiniowy

Majowie nie znali pojęcia równonocy

Na co były orientowane „wiosenne” budowle w Mezoameryce? Mezoameryka, archeoastronomia, Majowie, Maya, cywilizacja Majów, equinox, równonoc, midway, ćwiartka roku, orientacje astronomiczne budowli Równonoc (equinox) oznacza dobę w trakcie, której długość trwania dnia i nocy są dokładnie takie same. Zgodnie ze współczesną naukową definicją equinox (równonoc) to moment kiedy Słońce, poruszając się na tle ekliptyki i… Czytaj dalej Majowie nie znali pojęcia równonocy

Warsaw Maya Meeting 3.5

Mezoameryka, konferencje, warsztaty, prezentacje, archeologia, archeoastronomia, epigrafika, architektura, Maya, Majów W dniach 17-18 V 2024 w Warszawie odbyła się kolejna konferencja z cyklu Warsaw Maya Meeting. Tym razem spotkanie majanistów miało charakter warsztatowy, stąd numeracja po przecinku 😉 W ramach kolejnych sesji omawiano archeoastronomię, architekturę i ikonografię, archeologię krajobrazu oraz epigrafikę Majów. Moduły prowadzili: prof.… Czytaj dalej Warsaw Maya Meeting 3.5

Oxkintok – tajemnicza gwiazda północnego-zachodu

Piramida MA1 w grupie Ah May, Oxkintok (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, archeologia Majów, Wzgórza Puuc, styl Puuc, styl talud-tablero, Oxkintok Oxkintok to jedno z większych stanowisk archeologicznych na północno-zachodnim Jukatanie. Miasto położone jest w regionie Puuc, na północnym skraju Wzgórz Puuc, ponad 50 km na południowy-zachód od Merida. W IV stuleciu n.e. było potężną regionalną stolicą. Z tego okresu pochodzi też najwięcej architektury… Czytaj dalej Oxkintok – tajemnicza gwiazda północnego-zachodu

Przypadki z podróży przez Jukatan

John Lloyd Stephens 1843 Tłumaczenie: Przemek A. Trześniowski Wstęp Autor „Przypadków z podróży przez Środkową Amerykę, Jukatan i Chiapas” deklarował poczynienie starań w celu bardziej akuratnej eksploracji ruin na półwyspie Jukatan. Słowo stało się ciałem i przybrało formę tej oto książki. Opisuje ona, zgodnie z najlepszymi intencjami autora, najbardziej wyczerpującą podróż, na jaką zdobył się… Czytaj dalej Przypadki z podróży przez Jukatan

Tula, mityczne Tollan Tolteków?

Mezoameryka, Meksyk, cywilizacja, Toltekowie, Tolteca, Tula, Tollan, Xicocotitlan Tula w meksykańskim stanie Hidalgo to stanowisko archeologiczne kultury Tolteków. Utożsamiane jest ono z Tollan Xicocotitlan, ich mityczną stolicą. Wiele struktur architektonicznych w Tuli przypomina te w Chichen Itza, na Jukatanie. Architektura monumentalna na terenie stanowiska archeologicznego Tula Granda ma orientację odchyloną o 17 stopni na wschód… Czytaj dalej Tula, mityczne Tollan Tolteków?

Xpujil i Xpuhil I – Pałac Trzech Wież

Pałac Trzech Wież, stanowisko archeologiczne Xpuhil I, region Rio Bec, Campeche (fot: P.A. Trześniowski / INAH 2023)

Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, Campeche, archeologia Majów, architektura, Rio Bec, Witz, Xpujil, Xpuhil Wkrótce przyjedzie pociąg… XPUJIL, miejscowość z jednym skrzyżowaniem. Gdzieś w środku drogi między San Francisco de Campeche a Escarcega, odległymi miastami po dwóch stronach półwyspu. Kamienna postać La Campechana pręży się dumnie z postumentu. Przemykam wzrokiem po zabudowaniach w stylu schyłkowej prowizorki, wykonanych… Czytaj dalej Xpujil i Xpuhil I – Pałac Trzech Wież

Xpuhil I

Zachód Słońca nad Pałacem Trzech Wież, stanowisko archeologiczne Xpuhil I, region Rio Bec, Campeche (fot: P.A. Trześniowski / INAH 2023)

Mezoameryka, Jukatan, Campeche, Meksyk, Rio Bec, archeologia Majów Xpuhil I to jedno z kilkudziesięciu stanowisk satelitarnych Becan, stolicy regionu Rio Bec. Udostępnione do zwiedzania stanowisko archeologiczne o nazwie Xpuhil I znajduje się, obok około trzydziestu innych, na terenie miejscowości Xpujil, w południowo-wschodnim stanie Campeche. Xpuhil I nie było samodzielnym ośrodkiem. Znajduje się tu kilka dość… Czytaj dalej Xpuhil I

Sian Ka’an – ruiny Majów w rezerwacie

Rezerwat biosfery Sian Ka'an, Quintana Roo, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, Sian Ka’an, rezerwat biosfery, architektura, archeologia, Majów, Styl Wschodniego Wybrzeża, postklasyk, okres postklasyczny, Michel Peissel Rezerwat biosfery Sian Ka’an to jeden z największych obszarów chronionych na terenie Meksyku i półwyspu Jukatan. Powołany dekretem prezydenckim w 1986 r. pod auspicjami UNESCO, był w owym czasie największym rezerwatem biosfery Ziemi. Dzisiaj na samym Jukatanie… Czytaj dalej Sian Ka’an – ruiny Majów w rezerwacie