Mezoameryka

chichicastenango gwatemala guatemala wyzyny majow majowie k'iche' quiche
Barwne kolory strojów Majów K'iche' w Chichicastenango, Gwatemala, Wyżyny Majów (fot: P.A. Trześniowski 2024)
Mezoameryka, Ameryka Środkowa, Ameryka Centralna, Meksyk, Belize, Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua, Kostaryka, archeologia, geografia, historia, antropologia, kultura, obszar kulturowy, Mesoamerica
mezoameryka kij coa kultura uprawa rolnictwo belize
Sadzenie nasion w dołkach wydłubywanych za pomocą kija – coa jednym z wyróżników kulturowych wspólnych dla prekolumbijskich cywilizacji Mezoameryki (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka to obszar kulturowy nie geograficzny. Obejmuje on sporą część Ameryki Środkowej, jednakże nie w całości. Granice Mezoameryki nie są ściśle określone. Ukucie terminu Mezoameryka przypisuje się niemieckiemu antropologowi Paulowi Kirchhoffowi, który w 1943 roku wyróżnił zbiór specyficznych cech wyodrębniających oraz jednoczących kulturowo ludy zamieszkujące obszary od zachodniej części północnego Meksyku, przez Gwatemalę, Belize, Honduras, Nikaraguę i Salwador aż po Zatokę Nicoya w Kostaryce.

Salwador, Mezoameryka, Ameryka Środkowa
Koncepcja ożywionego uniwersum, w którym siły ponadnaturalne są nierozłączne z przyrodą to kosmologiczny kręgosłup Mezoameryki (fot: P.A. Trześniowski 2021)
chichicastenango gwatemala guatemala wyzyny majow majowie k'iche' quiche
Majowie K’iche’ w Chichicastenango, Gwatemala, Wyżyny Majów (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoamerykę nadal zamieszkuje kilka milionów Majów. Są oni najbardziej wyróżniającą się kulturowo populacją Mezoameryki. Należą do 29 narodów, mówiących własnymi językami, podzielonymi na kilka grup językowych. Majowie w wielu aspektach codziennego życia przypominają swoich przodków sprzed tysiący lat.

Nadal w wielu dziedzinach używają sposobów wypracowanych i spawdzonych przez przodków. Mniej lub bardziej świadomie trzymając się mezoamerykańskich tradycji.

Nie wszystkie narody Majów dały się zchrystianizować, a lokalne wydania Chrześcijaństwa są mniej lub bardziej synkretyczne.

Niziny Majów

Wyżyny Majów

majowie maya quiche k'iche' chichicastenango gwatemala guatemala wyżyny majów highlands etnologia ceremonie
Ołtarz Majów z narodu K’iche (Quiche) na schodach kościoła Św. Tomasza w Chichicastenango – pozostałości prekolumbijskiej piramidy, Gwatemala, Wyżyny Majów (fot: P.A. Trześniowski 2024)
Maya, Kaminaljuyu, Gwatemala, Guatemala
Współczesne obrzędy Majów na terenie stanowiska archeologicznego Kaminaljuyu, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)
Salwador, Mezoameryka, Ameryka Środkowa
Kup pan ananasa… 😉 (fot: P.A. Trześniowski 2021)

© Przemek A. Trześniowski | archeologia.edu.pl