Tikal, ruiny Majów, Mezoameryka, archeologia, architektura, Niziny Majów, Gwatemala, Peten, piramidy Majów, stanowiska archeologiczne, stanowisko archeologiczne, Central Acropolis, Centralny Akropol
Centralny Akropol Tikal to najważniejszy kompleks rezydencyjno-administracyjny na tym stanowisku archeologicznym. Znajduje się na południe od Wielkiego Placu, granicząc z tym późnoklasycznym axis mundi miasta i państwa Yax Mutul. Centralny Akropol powstał przez wyrównanie skały macierzystej, która w tym miejscu jest kilka metrów wyższa od Wielkiego Placu. Na południe od Centralnego Akropolu rozciąga się wielki Rezerwuar Pałacowy – jeden ze strategicznych zbiorników do magazynowania wody deszczowej o szacowanej objętości 74 631 m³. Zbiornik ten wchodził w skład kaskadowego systemu kolekcji wody w Tikal.
Centralny Akropol Tikal zaczęto użytkować w epoce późnopreklasycznej. Na terenie kompleksu architektonicznego znaleziono ceramikę faz Eb’ i Tzek. Najstarsze tutejsze struktury architektoniczne miały formę platform z nadbudówkami z materiałów nietrwałych, po których zostały ślady w formie dołów posłupowych (np. platforma Irma). Platformy te zostały zabudowane w kolejnych epokach. Centralny Akropol służył rodzinom panującym w Yax Mutul (Tikal) co najmniej od epoki wczesnoklasycznej.
Centralny Akropol Tikal to kompleks architektoniczny składający się z 43 rezydencji rozmieszczonych wokół sześciu dziedzińców. Z uwagi na sposób konstrukcji kompleksu poprzez niwelację naturalnego wzniesienia krasowego, każdy dziedziniec znajduje się na nieco innej wysokości. Pomiędzy nimi znajdują się nieuntuicyjne przejścia, sprawiające wrażenie architektonicznego labiryntu. Ze względu na wykorzystanie naturalnego wzniesienia jako bazy kompleks zachował pierwotną orientację na linii wschód-zachód, począwszy od powstania Centralnego Akropolu Tikal w epoce późnopreklasycznej, .
Pałac Chak Tok Ich’aaka
We wschodniej części Centralnego Akropolu Tikal znajduje się królewski Pałac Chak Tok Ich’aaka I i całej jego rodziny (struktura 5D-46). Pałac został zbudowany około 350 r. n.e., najwyraźniej przez jego ojca – Kʼinich Muwaan Jola, który był założycielem nowej dynastii. Zastąpił on na tronie Yax Mutul córkę poprzedniego władcy – panią Unen Bahlam. Około 360 r. n.e. pałac ten przejął wraz koroną Yax Mutul (Tikal), jego syn: Chak Tok Ich’aak I.
Władca ten rozstał się z życiem w trakcie entrady Sihyaj K’ahk’a z Teotihuacan w 378 r. n.e. Chociaż w ruinach jego pałacu znaleziono aż cztery pochówki, Chak Tok Ich’aak I został pochowany gdzie indziej. Ze względu na wrogie przejęcie władzy pochowano go również poza tradycyjną królewską nekropolią Tikal, czyli Północnym Akropolem.
Szczątki Chak Tok Ich’aaka I złożono na terenie Mundo Perdido, a wraz z nim pochowano całą jego rodzinę, kładąc w ten sposób kres dynastii 12-te’. Rezydencji władcy jednak nikt nie zniszczył. Pozostała w przestrzeni ceremonialnej Centralnego Akropolu Tikal jako pamiątka czasów minionych. Jest to jedyna wczesnoklasyczna struktura, której nie przebudowano w późniejszych epokach, choć w IX w. dodano do niej południowe patio, zasłaniające starszą, preklasyczną platformę Irma.
Centralny Akropol Tikal
Na początku XX stulecia w jednym z wystawnych pałaców na terenie Centralnego Akropolu Tikal zamieszkał Teoberto Maler, który prowadził w Tikal w tym czasie wykopaliska archeologiczne.
Uwaga: Strona w trakcie budowy…
Bibliografia:
Harrison, Peter D. (2001) Poder centralizado en Tikal: El crecimiento de la Acrópolis Central. (in:) J. P. Laporte, A. C. Suasnávar, B. Arroyo (eds.) XIV Simposio de Investigaciones Arqueológicas en Guatemala, 2000, Museo Nacional de Arqueología y Etnología, Guatemala pp. 200-209.
3 komentarze