Cueva de los Murcielagos

cueva murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan
Lej krasowy Cueva de los Murciélagos - Jaskinia Nietoperzy, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Ameryka Środkowa, Meksyk, Jukatan, Campeche, Calakmul, Jaskinia Nietoperzy, Cueva de los Murcielagos, przyroda, natura, nietoperze

Cueva de los Murciélagos – Jaskinia Nietoperzy i fenomen przyrodniczy zwany wulkanem nietoperzy – wieczorna pielgrzymka na całonocne łowy
(P.A. Trześniowski 2020)

La Cueva de los Murcielagos

La Cueva de los Murcielagos to jaskinia, która znajduje się w południowo-wschodnim stanie Campeche na Półwyspie Jukatan w Meksyku. Po drodze ze Xpujil do słynnych ruin Calakmul. Wejście do jaskini ma formę szerokiej na 25-39 m i głębokiej na sześćdziesiąt metrów studni krasowej (leja krasowego, wertepu), przechodząc następnie w opadającą kolejne kilkadziesiąt metrów pochyłą rampę, kończącą się zawaliskiem, za którym znajdują się komora. Z tej komory wychodzi korytarz, który ciągnie się kolejne kilkaset metrów. Łączna znana długość La Cueva de los Murcielagos to 670 m, zaś jej pełna deniwelacja to 117 m. W tunelu znajdują się trzy baseny wypełnione wodą o niezbadanej głębokości. Gaz zalegający w tej części jaskini nie nadaje się do oddychania.

cueva de los murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan
Lej krasowy Cueva de los Murciélagos – Jaskinia Nietoperzy, Campeche, Meksyk. Wejście do jaskini na dole ma 21 m szerokości i 3,3 m wysokości
(fot: P.A. Trześniowski 2023)

Jaskinia Nietoperzy

La Cueva de los Murcielagos – Jaskinia Nietoperzy zamieszkiwana jest przez kilka milionów nietoperzy, należących do siedmiu gatunków, sześciu owadożernych: Mormoops megalophylla (Murcielago barba arrugada norteno / Peter’s ghost-faced bat), Pteronotus parnellii (Murcielago bigotudo de Parnel / Parnell’s moustached bat), Pteronotus davyi (Murcielago de espalda desnuda menor / Davy’s naked-backed bat), Natalus mexicanus (Murcielago orejas de embudo mexicano / Funnel-eared bat), Myotis keavei (Miotis pata peluda / Hairy-legged myotis) i Nyctinomops laticaudatus (Murciealago cola suelta ancha / broad-eared bat) oraz jednego żywiącego się pyłkiem i nektarem Glossophaga soricina (Murcielago lengueton de Pallas / Pallas’s long-tongued bat).

cueva murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan
Nietoperze wylatujące z Cueva de los Murciélagos – Jaskini Nietoperzy, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Biologiczna różnorodność La Cueva de los Murcielagos

Nietoperze z La Cueva de los Murcielagos należą do pięciu różnych rodzin: Mormoopidae (Pteronotus parnellii – 30%, Mormoops megalophylla – 27% i Pteronotus davyi – 10% całości populacji jaskini), Molossidae (Nyctinomops laticaudatus – 24%), Vespertilionidae (Myotis keaysi – 9%), Natalidae (Natalus mexicanus – 9%) i Phyllostomidae (Glossophaga soricina – 9%), co świadczy o dużym zróżnicowaniu gatunkowym populacji jaskini. W schodzącej ukośnie w dół rampie przeważają Nyctinomops laticaudatus, zaś długi, znajdujący się za zawaliskiem i głęboką komorą korytarz to teren Natalus mexicanus.

rain forest cat-eyed snake Leptodeira frenata waz selwa selva campeche meksyk mexico yucatan jukatan
Wąż Leptodeira frenata (rain forest cat-eyed snake) na drzewie w selwie nieopodal
La Cueva de los Murcielagos fot: P.A. Trześniowski 2023)

Jaskinię La Cueva de los Murcielagos zamieszkują też sowy: płomykówki zwyczajne (Tyto alba), które daje się zauważyć czasem w trakcie obserwacji fenomenu. Płomykówki polują na zamieszkujące jaskinię nietoperze, przy leju krasowym na gałęziach drzew, w trakcie fenomenu czatują również dzienne ptaki drapieżne. Wylatującym nietoperzom przyglądają się czasem zadziorne małpy – czepiaki trójbarwne. W rezerwacie Balam Ku, jak to w mezoamerykańskiej selwie, spotkać można również inne interesujące gatunki…

cueva de lps murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan
Lej krasowy Cueva de los Murciélagos – Jaskinia Nietoperzy, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Rezerwat Balam Ku

Balam Ku to rezerwat stanowy Campeche, na terenie którego znajduje się La Cueva de los Murcielagos. Rezerwatem Balam Ku opiekuje się lokalna społeczność Conhuas. Dojście do jaskini i obserwacja fenomenu wieczornej pielgrzymki nietoperzy na całonocne łowy wymaga eskorty lokalnego przewodnika. W rezerwacie Balam Ku zakazane jest używanie repelentów przeciwko komarom, jednak ze względu na obecność milionów nietoperzy nie są one potrzebne. W trakcie trwania fenomenu zakazane jest również używanie fleszy przy aparatach i jakichkolwiek innych świateł.

cueva de los murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan
Nietoperze nad Cueva de los Murciélagos – Jaskinią Nietoperzy, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Wulkan Nietoperzy

La Cueva de los Murcielagos – Jaskinia Nietoperzy nazywana jest również Wulkanem Nietoperzy – El Volcán de los Murciélagos. Nietoperze, bowiem to troglokseny, które nie spędzają całego życia w jaskini, a opuszczają ją, by polować. Fenomen przyrodniczy polegający na wieczornej pielgrzymce populacji zamieszkującej La Cuvea de los Murcielagos zaczyna się sześćdziesięciu minut przed zachodem Słońca do czterdziestu minut po. Fenomen trwa od sześćdziesięciu do stupięćdziesięciu minut. W trakcie trwania fenomenu należy zachować ostrożność i zasłaniać drogi oddechowe, ze względu na ryzyko zakażenia Histoplasma capsulatum, który może przenosić się z aerozolem, wywołanym ruchem skrzydeł wiru nietoperzy.

cueva de los murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan wulkan
Lej krasowy Cueva de los Murciélagos – Jaskinia Nietoperzy, Campeche, Meksyk i fenomen przyrodniczy zwany Wulkanem Nietoperzy
(fot: P.A. Trześniowski 2020)

Ekologia nietoperzy

Nietoperze są bardzo ważną składową środowiska naturalnego. Większość nietoperzy zamieszkujących La Cueva de los Murcielagos jest owadożerna. Ponieważ jeden nietoperz zjada prawie 10 g owadów każdej nocy, milion nietoperzy pożera w tym czasie 10 ton owadów. Nietoperze polują w promieniu kilkudziesięciu kilometrów od jaskini. Jednego osobnika z La Cueva de los Murcielagos przyłapano jednak niegdyś aż w środkowym Meksyku…

cueva de los murcielagos volcan jaskinia nietoperzy campeche meksyk jukatan
Nietoperze nad selwą w rezerwacie Balam Ku przy Cueva de los Murciélagos – Jaskini Nietoperzy, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Suutz’ Ajawle – Królestwo Nietoperza

Jaskinie miały bardzo szczególne znaczenie w kosmologii cywilizacji Majów. W pobliżu La Cueva de los Murcielagos znajduje się kilka niezwykle interesujących stanowisk archeologicznych klasycznej cywilizacji Majów. Najbliższe z nich to Balamku i Naadzcan. W wielu miastach Majów obecna była symbolika związana z nietoperzami. Władcy niektórych z nich jak Calakmul, Oxpemul, Naachtun pieczętowali się glifem herbowym Suutz’ – Nietoperza (patronim). Nietoperz był również toponimem (godłem) odległego Copan w dzisiejszym Hondurasie.

balamku ceramika maya talerz nietoperze
Ceramiczny talerz ze stanowiska archeologicznego Balamku w Campeche z motywem nietoperzy. Ekspozycja w Museo Fuerte de San Miguel (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Bibliografia:

Benavides Antonio Los murciélagos y el inframundo maya

Esparza Olguin, Ligia Guadalupe; Jorge A. Vargas-Contreras, Eduardo Martínez-Romero, Griselda Escalona-Segura (2019) Diversidad y biomasa de la selva circundante al Volcán de los Murciélagos, en Campeche, México, Ecosistemas y Recursos Agropecuarios 6(16)

del Carmen Pozo de la Tijera, María (2008) Informe final del Proyecto BJ002 Uso y monitoreo de los recursos naturales en el Corredor Biológico Mesoamericano (áreas focales Xpujil-Zoh Laguna y Carrillo Puerto)

Vargas-Contreras, Jorge A.; Griselda Escalona-Segura, Joaquín Arroyo-Cabrales, Jaime Rendon Von Osten, Laura Navarro (2012) Conservación de Murciélagos en Campeche, „Therya” 3 (1) La Paz

2 komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *