Archeologia Majów, Mezoameryka, eksploratorzy, odkrywcy, archeolodzy
Raymond Edwin Merwin urodził się 21 XI 1881 roku w Humboldt, w stanie Kansas (USA). Złotymi zgłoskami zapisał jakże krótki, niestety, życiorys bardzo obiecującego archeologa. Raymond E. Merwin przez niektórych jest wspominany jako wykonawca pierwszych metodycznych badań archeologicznych na terenie Mezoameryki podczas, gdy inni nie potrafią w swoich publikacjach nawet poprawnie wymienić jego imienia, myląc je z innymi na literę R…
Raymond E. Merwin – edukacja
Raymond E. Merwin uzyskał tytuł licencjata na Uniwersytecie Kansas w 1903 roku, a w rok później dyplom magistra. W trakcie semestrów 1904-1905 posiadał już stypendium nauczycielskie z socjologii i antropologii. Przez rok był dyrektorem szkoły średniej w Galena, w stanie Kansas. W 1906 roku wstąpił na Uniwersytet Harvarda jako doktorant. Mniej więcej w tym samym czasie został zatrudniony w Peabody Museum of Archaeology & Ethnology na Harvardzie, które było prowadziło szerokie działania w zakresie antropologii (w USA archeologia jest dziedziną antropologii nie historii).
Szlify polowe
W latach 1907-1908 Raymond E. Merwin został stypendystą Hemenwaya i był odpowiedzialny za prace na cmentarzysku Indian amerykańskich oraz w wiosce Madisonville, w stanie Ohio, gdzie Muzeum Peabody prowadziło badania od 1881 roku. Na stanowisku Madisonville Raymond E. Merwin prowadził wykopaliska od czerwca do listopada 1907 oraz od kwietnia do października 1908. Został ponownie stypendystą Hemenwaya w latach 1908-1909. W lecie 1909 roku Raymond E. Merwin pracował z Ernestem Volkiem na jego stanowisku archeologicznym w Dolinie Delaware.
Raymond E. Merwin w Gwatemali
Kiedy Muzeum Peabody odnowiło pozwolenie na prowadzenie badań w Gwatemali, uzyskane pierwotnie w 1901 roku, dyrektorem terenowym planowanej ekspedycji wyznaczony został Alfred Marston Tozzer, zaś Raymond E. Merwin został wybrany na jego zastępcę. Raymond E. Merwin został mianowany również stypendystą Muzeum Peabody w Archeologii Ameryki Środkowej. Głównym celem wyprawy było stworzenie mapy Tikal oraz zebranie informacji niezbędnych do opublikowania raportu zainicjowanego przez Teoberta Malera. Raymond E. Merwin przeprowadził badania powierzchniowe na stanowiskach archeologicznych w Nakum i Tikal (Peten, Gwatemala). Ekspedycja zaowocowała nie tylko ukończeniem raportu Teoberta Malera, ale także dwoma innymi raportami Muzeum Peabody: na temat Tikal (Peabody Museum Memoirs, Vol. 5, No. 2, 1911) i Nakum (Peabody Museum Memoirs, Vol. 5, No. 3, 1913).
Pierwsza stratygrafia w Mezoameryce
Po ekspedycji, w latach 1909-1910 Raymond E. Merwin został ponownie stypendystą Muzeum Peabody w Archeologii Ameryki Środkowej, a teraz również kierownikiem wyprawy w latach 1910-1911. Jego młodszy brat Bruce W. Merwin, który także pracował dla Peabody, wziął również udział w tej ekspedycji. Druga ekspedycja skoncentrowała się na obiecującym stanowisku Holmul (Peten, Gwatemala), gdzie przeprowadzono pierwsze badania archeologiczne z dokumentacją stratygraficzną na terenie Mezoameryki. W trakcie analiz struktury B w grupie II w Holmul Merwin jako pierwszy zaobserwował, że Majowie wznosili sukcesywnie jedne budynki na drugich. Merwin znalazł też w Holmul jedne z najstarszych przykładów polichromowanej preklasycznej ceramiki. Wraz ze stratygrafią w Holmul opracowano, więc również pierwszą sekwencję ceramiczną. Rezultaty tych prac zostały opublikowane jednak wiele lat później przez George’a Vaillanta, który został ich współautorem, jako: The Ruins of Holmul, Guatemala. By Raymond E. Merwin and George C. Vaillant (Peabody Museum Memoirs, Vol. 3, No. 2, 1932).
trypanosomoza #1
W trakcie tej ekspedycji Raymond E. Merwin został, niestety, zarażony trypanosomozą amerykańską – chorobą Chagasa, powodowaną przez pasożytniczego świdrowca amerykańskiego (Trypanosoma cruzi). Stało się to w wyniku ukąszenia przez owada, które bardzo długo nie chciało mu się goić. Choroba nie została rozpoznana i męczyła Merwina przez całą resztę życia, rujnując zdrowie i doprowadzając w efekcie do jego przedwczesnej śmierci.
Raymond E. Merwin w Rio Bec
Raymond E. Merwin został znów kierownikiem wyprawy w latach 1911-1912. Wtedy dołączyli do niego Clarence L. Hay jako główny asystent oraz zoolog J. L. Peters. Wspólnie podróżowali na południe Quintana Roo, w rejon rzeki Hondo, na granicy między Meksykiem a Hondurasem Brytyjskim (obecne Belize). Ekspedycja wyruszyła na północ z terenu dawnego Hondurasu Brytyjskiego i natrafiła na ruiny grupy Rio Bec A, znanej wtedy z raportu hrabiego Maurice de Perigny, a następnie odkryła grupę Rio Bec B. Struktura, znana obecnie jako 6N1, wywarła wielkie wrażenie na uczestnikach wyprawy, stając się stanowiskiem typowym stylu architektonicznego Rio Bec. Raymond E. Merwin nazwał ten budynek Temple – Świątynią. Oprócz grupy Rio Bec B, Raymond E. Merwin odkrył m.in. stanowisko Clarskville, znane dziś jako Kohunlich.
Muzeum Peabody nie zorganizowało ekspedycji w latach 1912-1913, ponieważ Raymond E. Merwin pracował nad ukończeniem swojego doktoratu. Jego dysertacja zatytułowana The Ruins of the Southern Part of the Peninsula of Yucatan, with Special Reference to their Place in the Maya Culture dała mu w czerwcu 1913 roku tytuł doktora.
W grudniu 1913 r. Raymond E. Merwin wrócił na Jukatan i do Quintana Roo. Tym razem towarzyszył mu C. W. Bishop. Niestety, po dwóch miesiącach musieli uciec z Meksyku, ze względu na niebezpieczną sytuację polityczną. Resztę sezonu przepracowali na nieznanych wcześniej stanowiskach w Peten (Gwatemala).
Raymond E. Merwin w Belize
W sezonie 1914-1915 Raymond E. Merwin i jego kolejny asystent A. W. Carpenter eksplorowali Gwatemalę oraz Honduras Brytyjski (obecne Belize). Pracowali głównie na południu kraju, na stanowisku Rio Grande, znanym obecnie jako Lubaantun w dystrykcie Toledo (słynne z rzekomego odkrycia tam Kryształowej Czaszki). Podczas prac zlokalizowali wiele nowych struktur, wykonali też pierwsze mapy oraz dokumentację fotograficzną stanowiska. Raymond E. Merwin przywiózł do Muzeum Peabody trzy rzeźbione, okrągłe kamienie, które, jak wspominał Alfred M. Tozzer w notce biograficznej Merwina, załączonej do publikacji The Ruins of Holmul, Guatemala z 1932 r., nazywał kamieniami boiskowymi. Naszkicował również boisko do pok-ta-pok (pitz), na którym naniósł starannie pozycje artefaktów. Według Tozzera był to pierwszy stadion pok-ta-pok (pitz) zidentyfikowany na klasycznym stanowisku Majów. Z pewnością były to pierwsze markery boiskowe zidentyfikowane w Mezoameryce.
Na północy kraju Raymond E. Merwin i A. W. Carpenter zlustrowali stanowisko Santa Rita w dzisiejszym mieście Corozal, stolicy dystryktu o tej samej nazwie, po czym ruszyli do Gwatemali. Była to ostatnia polowa ekspedycja Raymonda E. Merwina.
trypanosomoza #2
W 1916 roku Raymond E. Merwin ożenił się z Evelyn Albrecht z Massilon, w stanie Ohio. Zamieszkali w Hot Springs, w stanie Arkansas. Zmagając się z postępującą i nieuleczalną w tym czasie chorobą Merwin nigdy nie wrócił już w pole, pracował jednak nadal intensywnie nad danymi zgromadzonymi w trakcie swoich wcześniejszych ekspedycji. Niestety, ich wyników nie zdążył opublikować. Odszedł przedwcześnie 25 XI 1928 roku w Nowym Jorku.
Bibliografia:
Callaghan, Michael G.; Nina Neivens de Estrada (2013) The Ceramic Sequence of the Holmul Region, Guatemala, Antrhopological Papers of the University of Arizona 77, The University of Arizona Press
Estrada-Belli, Francisco (2007) Investigaciones Arqueológicas en Holmul, Guatemala Informe de la Primera Estación de Campo, Mayo-Junio del 2000, FAMSI
Merwin, Keith (2012) Pioneers in Maya Archaeology: Raymond Merwin: (1881–1928), IMS
Merwin Raymond E.; George Vaillant (1932) The Ruins of Holmul, Memoirs of the Peabody Museum of American Archaeology and Ethnology, vol. III no. 2. Harvard University, Cambridge
2 komentarze