Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus)

Ameryka Środkowa, natura, przyroda Jukatanu, fauna, krokodyl, krokodyle, gady

Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) to największy z gadów strefy zwrotnikowej Ameryk. Jest najszerzej rozpowszechnionym spośród czterech gatunków krokodylowatych, jakie przetrwały w Nowym Świecie. Występuje w południowej części Ameryki Północnej i w północnej części Ameryki Południowej. Spotykamy go na wybrzeżach Pacyfiku w Kalifornii, na Florydzie, na Karaibach (Jamajka, Kuba, Haiti) i dalej na południe w Kolumbii, Wenezueli, Ekwadorze, a nawet w północnym Peru. W Ameryce Środkowej zasięg jego występowania obejmuje cały półwysep Jukatan, meksykańskie stany Tabasco, Vera Cruz i Chiapas, Belize, Gwatemalę, Honduras, Nikaraguę, Salwador, Panamę i Kostarykę.

Gdzie czeka na nas krokodyl amerykański?

Krokodyl amerykański (Crocodylus acutus) zamieszkuje głównie słonawe wody przybrzeżne: laguny, estuaria i bagniska mangrowe, ale spotyka się go również w rzekach. Ponieważ, dzięki gruczołom solnym świetnie radzi sobie z osmoregulacją, czyli wydalaniem soli, zamieszkuje również wysepki i wybrzeża morskie całkowicie pozbawione dostępu wody słodkiej. Koegzystuje, w zależności od konieczności, zarówno z aligatorem, kajmanem, krokodylem kubańskim i krokodylem meksykańskim (Crocodylus moreletii).

Jak wygląda krokodyl amerykański?

Krokodyle amerykańskie (Crocodylus acutus) mają jasne, szarozielone ubarwienie z żółtawym podbrzuszem. Młode mogą mieć jednak czarne plamy na ogonie. Należą do największych w rodzinie krokodylowatych (Crocodylidae). Samce dorastają do ponad 6 m długości przy wadze ponad 1000 kg, choć średni rozmiar to ledwie 3-4 metry przy 382 kg wagi. Samice rzadko przekraczają rozmiarem 3,8 m. Ich średnie rozmiary to 2,5-3 m przy wadze 173 kg.

Jak poluje krokodyl amerykański?

Krokodyle amerykańskie są znacznie szybsze od ludzi. Atakują z prędkością 16 km/h na lądzie i aż 32 km/h w wodzie. Ich oczy, uszy i nozdrza umieszczone są w ten sposób, aby cała reszta ciała mogła pozostawać w zanurzeniu pod wodą, co ułatwia ataki z zasadzki. Jako szczytowe drapieżniki środowiska zarówno wodnego jak i lądowego polują na wszystko z ptakami i rekinami włącznie.

Polują zarówno w dzień jak i w nocy. Z konieczności potrafią brać się również za owoce czy padlinę. Potrafią jeść pod wodą. Ich oczy, w celu ochrony przy ataku, są, podobnie jak u rekinów, wyposażone w trzecią powiekę (membrana nictitans) – migotkę.

Choć prędkości ataku nie są w stanie utrzymać przez dłuższy czas, podejrzewa się, że potrafią one przepływać długie dystanse między Jukatanem a Kubą, ze względu na zaobserwowane na Jukatanie hybrydy z tamtejszym gatunkiem. Krokodyle amerykańskie z Kuby przepływają obecnie na Kajman Wielki, rekolonizując ten utracony ląd. Widywane bywają również w Trynidadzie.

Koło życia krokodyli amerykańskich

Sezon godowy krokodyli amerykańskich (Crocodylus acutus) zaczyna się późną jesienią i trwa do wczesnej zimy (początek pory suchej). Zaobserwowano u nich porozumiewanie się w tym okresie za pomocą sygnałów dźwiękowych. Samice budują wielosezonowe gniazda w lutym i w marcu. Składają w nich 30-70 jaj, które przykrywają ściółką. Płeć przychówku jest zależna od temperatury. Okres inkubacji trwa 75-80 dni. W tym czasie krokodyle bronią swoich gniazd, choć jaja ich są przysmakiem szopów, szarych lisów, ostronosów, a nawet iguan i sępników.

Młode wykluwają się już w porze deszczowej (lipiec-sierpień), przyzywając matkę na pomoc. Samica rozbraja gniazdo i przenosi potomstwo w pysku do najbliższego zbiornika wodnego. Ze średnią wagą 60 g i rozmiarem około 24-27 cm młode krokodyle polują wtedy głównie na kraby i owady. Usamodzielniają się po jakichś pięciu tygodniach, szukając samodzielnej drogi życia. Zdolności rozrodczych w wieku lat 15 dorasta średnio około 20% z nich. Jak wykazują badania genomu są one zdolne do partenogenezy.

Trochę systematyki krokodyla amerykańskiego 

Gatunek opisał po raz pierwszy Josephus Nicolaus Laurenti w 1768 r. Georges Cuvier w 1807 r., przyporządkował go do rodzaju Aligator. Ponownej oceny systematycznej dokonał wszechstronnie uzdolniony Constantine S. Rafinesque, znany m.in. z rozszyfrowania systemu liczbowego Majów. Podobnie jak Crocodylus moreletii (krokodyl meksykański), Crocodylus rhombifer (krokodyl kubański) i Crocodylus intermedius (krokodyl orinokański), gatunek ten miał przodków, którzy wyewoluowali na terenie Afryki. Ich najbliższym żyjącym krewnym jest dziś krokodyl nilowy (Crocodylus niloticus).

Dokąd najlepiej na krokodyle amerykańskie?

Jako cywilizowani i świadomi mieszkańcy planety z umierającymi ekosystemami omijamy zdecydowanie krokodyle farmy! Krokodyle amerykańskie najłatwiej spotkać na rozlewiskach Ria Lagartos na północy Jukatanu, albo w rezerwacie biosfery Sian Ka’an na wschodnim wybrzeżu, przy moście na Boca Paila 🐊🐊🐊

Nie wiadomo czy dawni Majowie rozróżniali pomiędzy gatunkami krokodyli. W kosmologii Majów, krokodyl pełnił jednak niezwykle ważną rolę. Ofiara z Itzam Kab Ain miała związek z samym aktem stworzenia.

=> Przyroda Jukatanu i Ameryki Środkowej