Tikal, ruiny Majów, Mezoameryka, archeologia, architektura, Niziny Majów, Gwatemala, Peten, piramidy Majów, stanowiska archeologiczne, stanowisko archeologiczne, hiatus w Tikal, grzebień dachowy, Templo IV
Piramida Templo IV w Tikal to najwyższa jednobryłowa budowla w całej historii architektury Majów. Zbudowana w stylu architektonicznym Peten, uchodzi za jedną z ikon tego stylu. Sam jej grzebień dachowy miał wysokość 12,86 m, odrobinę więcej niż grzebień dachowy piramidy Templo V. Piramida Templo IV mierzy 64,6 m wysokości od podstawy po szczyt, ale stoi do tego na kilkumetrowej platformie, o bokach 144 x 108 m. Na tę dwupoziomową platformę o zaokrąglonych rogach prowadziły schody o szerokości 44 m. Objętość piramidy Templo IV szacuje się na około 190 000 m3.
Ku szczytowi piramidy Templo IV prowadziły schody o szerokości ponad 16 m. Na szczycie piramidy znajduje się platforma o wymiarach 20 x 33 m i w przybliżeniu prostokątnym kształcie. Na tej platformie znajdowała się jeszcze jedna, mniejsza, o wysokości 0,9 m. Świątynia na szczycie piramidy ma rozmiary 31,9 x 12,1 m przy 8,9 m wysokości. Wewnątrz świątyni znajdują się, zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi w Tikal w epoce późnoklasycznej, aż trzy bardzo płytkie lecz bardzo szerokie komnaty, połączone środkowym korytarzem.
Yik’in Chan K’awiil
Komnaty świątyni na szczycie piramidy Templo IV w Tikal zdobiły przepięknie rzeźbione nadproża wykonane z drewna sączyńca. Dwa spośród nich wywieziono w 1877 r. do Szwajcarii. Znajdują się nadal w Bazylei, gdzie można je oglądać w Museum der Kulturen Basel. To niecoenione źródła wiedzy na temat burzliwej późnoklasycznej historii Tikal i Nizin Majów. Z inskrypcji na nadprożach wiemy, że piramidę Templo IV konsekrował w 741 r. n.e. Yik’in Chan K’awiil, 27 władca Yax Mutul (Tikal). Trzecie nadproże (Lintel 3) przedstawia Yik’in Chan K’awiila i celebruje jego zwycięstwo nad Waka’ (El Peru) w 743 r. n.e.
Gdzieś tu powinien zatem znajdować się grobowiec Yik’in Chan K’awiila. Niestety, po dziś dzień nieodnaleziony…
Architektura Tikal:
- => Północny Akropol Tikal
- => Centralny Akropol Tikal
- => Mundo Perdido
- => Piramida Templo V
- => Grupa G – Acanaladuras
Historia Tikal – artykuły dostępne w strefie patrona portalu Mezoameryka:
- => Tikal II: Entrada 378 r. n.e.
- => Tikal III: Nowe rozdanie
- => Tikal IV: Hiatus: historia czasu upadku
- => Tikal V: Odrodzenie i zmierzch
Hydrologia Tikal – artykuły dostępne w strefie patrona portalu Mezoameryka:
- => Tikal: Zaawansowany system do kolekcji wody w Tikal
- => Tikal: Najstarsza oczyszczalnia na kontynentach Ameryk?
- => Tikal: Czy metale ciężkie mogły doprowadzić do upadku cywilizacji Majów?
Powyższe publikacje znajdują się w Strefie Patrona portalu Mezoameryka. Dostęp do artykułów ze Strefy Patrona zyskujemy, po dokonaniu wpłaty poprzez stronę zrzutka.pl i przesłaniu informacji na adres archeoprzewodnik@gmail.com
Wsparcie dla portalu Mezoameryka
Jeżeli uznasz treści publikowane na portalu MEZOAMERYKA: archeologia.edu.pl za użyteczne, wesprzyj nas, przyłączając się do akcji przedłużenia działalności portalu. Wierząc mocno w powszechny i darmowy dostęp do wiedzy, od trzech lat utrzymuję portal własnym sumptem, bez reklam. Opublikowałem tutaj w tym czasie ponad 200 artykułów z materiałami i informacjami pozyskanymi w terenie. Jednak, z roku na rok koszty utrzymania portalu rosną i obecnie jest to już prawie 1200 zł. Dlatego zorganizowałem zbiórkę pod adresem: zrzutka.pl/ndatd3. Zachęcam do nawet najdrobniejszych wpłat. Wspierajmy polską naukę 
Bibliografia:
Trześniowski, P. A. (2023) Tikal II – Entrada 378 r. n.e. „Archeowieści”
Trześniowski, P. A. (2023) Tikal III – Od entrady po hiatus. Nowe rozdanie w Teotihuacan „Archeowieści”
Trześniowski, P. A. (2024) Tikal IV – Hiatus: historia czasu upadku „Archeowieści”
Trześniowski, P. A. (2024) Tikal V: Odrodzenie Nowego Porządku „Archeowieści”
5 komentarzy