Projekt „Ocalić Akumal”
Meksyk, Jukatan, architektura Majów, Styl Wschodniego Wybrzeża, fotogrametria, modelowanie 3D, ochrona dziedzictwa kulturowego, Save Akumal Project
Akumal A to zagrożone zniszczeniem stanowisko archeologiczne w stanie Quintana Roo, na Riviera Maya, półwysep Jukatan, Meksyk. jeszcze kilka lat temu odbywały się tu prace konserwatorskie z ramienia INAH, które niestety zostały przerwane w trakcie. Porzucona świątynia niszczeje, a niepilnowane stanowisko archeologiczne stało się miejscem deponowania odpadów oraz degustacji trunków w warunkach polowych. Najpoważniejszym zagrożeniem dla świątyni Akumal A jest, niestety, natura, a konkretnie agresywne drzewa, które rozrastają się błyskawicznie na sklepieniu wewnętrznego pomieszczenia – ich korzenie rozsadzą mury w ciągu kilku najbliższych lat…
Akumal A – architektura Wschodniego Wybrzeża
Świątynia Akumal A to wspaniały przykład majańskiej architektury w Stylu Wschodniego Wybrzeża, postklasycznej formy ekspresji występującej na północnym-wschodzie półwyspu Jukatan. Na prostokątnej platformie, przed którą widać resztki dawnego ołtarza i na którą prowadzą asymetryczne schody, zbudowana została świątynia z wewnętrznym pomieszczeniem, otoczonym korytarzem w kształcie litery U – rozwiązanie typowe dla architektury w Stylu Wschodniego Wybrzeża, znane np. ze Świątyni Fresków w Zama (struktura 16), świątyni 7H-3 w Grupie Muyil A czy świątyni 9K-1 (Templo VIII) w Muyil. W świątyni Muyil A znajdują się również dwa boczne wejścia, tak jak w przypadku 7H-3 w Grupie Muyil A czy Świątyni Fresków w Xel Ha (wszystkie wymienione struktury znajdują się oczywiście na stanowiskach archeologicznych rozrzuconych po Riviera Maya, w stanie Quintana Roo, na półwyspie Jukatan, w Meksyku).
Projekt Ocalić Akumal / Save Akumal Project
Aby ocalić świątynię Akumal A od zapomnienia, wiosną roku 2021 w ciągu kilku dni zgromadzono szczegółową dokumentację fotograficzną (kilkadziesiąt terabajtów danych), na podstawie której wykonano następnie fotogrametryczny model 3D stanowiska. Model ten można obejrzeć na załączonym filmie. Fotogrametria i modelowanie 3D nie są w stanie ocalić porzuconych na pastwę żywiołów i rozpadających się na naszych oczach świątyń jakich, niestety, wiele jest w stanie Quintana Roo, mogą natomiast ocalić je od zapomnienia, zachowując dla przyszłych pokoleń cenne informacje na temat architektury Majów. Całość prac związanych z realizacją projektu „Ocalić Akumal A” sfinansowana została z prywatnych funduszy, a wszyscy uczestnicy partycypowali w nim jako wolontariusze. Serdeczne podziękowania dla: dr David Hixson, dr Jeffey Vadala, dr Jan Szymański & Steve Radzi.
Przemek A. Trześniowski (2021)
Materiał dostępny do przedruku wraz z fotografiami, z podaniem źródła i autorów.