Lubaantun i Kryształowa Czaszka

lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
Mezoameryka, Belize, archeologia, Maya, Majów, Niziny Majów, Luubantun, Toledo, stanowisko archeologiczne, stanowiska archeologiczne
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Lubaantun to największe stanowisko archeologiczne w południowym Belize. Jest bardzo charakterystyczne ze względu na unikalną kamieniarkę wykonaną bez zaprawy z płaskich czarnych łupków. Słynie jednakże przede wszystkim z Kryształowej Czaszki, którą rzekomo odkryła tutaj Anna Mitchell-Hedges. Stanowisko znajduje się w departamencie Toledo, nieopodal wioski San Pedro Columbia nad rzeką Columbia.

lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy plaza plac
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Kryształowa Czaszka

The Crystal Skull
Słynna Kryształowa Czaszka z ekspozycji British Museum w Londynie pojawiła się w latach 1890 na giełdzie w Nowym Jorku. Przedstawiana jako artefakt z Meksyku, nosi ślady obróbki XIX-wiecznymi narzędziami jubilerskimi (fot: Rafał Chałgasiewicz) licencja CC-BY 3.0

Kryształowa Czaszka stała się symbolem tzw. zakazanej archeologii. Przez prawie stulecie budziła emocje, goszcząc na okładkach i w programach telewizyjnych. Kilka podobnych artefaktów przewijało się przez aukcje i prywatne kolekcje. Przypisywano im właściwości ponadnaturalne, wskazując na brak technologii, jaką mogły być wykonane współcześnie, bez śladu po jakiejkolwiek obróbce. Najsłynniejszą z nich miała znaleźć mała Anna Mitchell-Hedges w ruinach Lubaantun, pod kamiennym ołtarzem w trakcie ekspedycji w latach 1920. Czaszka wypłynęła jednak jako znalezisko dopiero w latach 1940…

lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)

W 1983 r. Norman Hammond, oglądając artefakt zwrócił uwagę na ślady obróbki Kryształowej Czaszki metalowym wiertłem. Anna Mitchell-Hedges odmówiła wtedy przekazania czaszki do testów, aż do śmierci utrzymując legendę co do jej autentyzmu. W 2007 i 2008 r. czaszka była badana w laboratoriach Smithonian Institution, gdzie na powierzchni artefaktu zidentyfikowano ślady obróbki wysokoobrotowym metalowym narzędziem. Podobną technologią Majowie oczywiście nie dysponowali.

lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy plaza plac
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Wykopaliska archeologiczne

W latach 1914-1915 w Lubaantun pojawili się Raymond E. Merwin i A. W. Carpenter. W tamtym czasie stanowisko nazywało się Rio Grande, od rzeki, która płynie nieopodal w stronę zatoki Port Honduras. Merwin i Carpenter wykonali pierwsze mapy oraz dokumentację fotograficzną stanowiska. Merwin odkrył tu pierwsze znaczniki boiskowe, które zawiózł później do Muzeum Peabody. Naszkicował również boisko do pok-ta-pok (pitz), na którym starannie zaznaczył pozycje tych markerów. Było to pierwsze boisko do pitz zlokalizowane na stanowisku archeologicznym z okresu klasycznego (250-909 n.e.) oraz pierwsze markery odkryte w Mezoameryce.

lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Jak dotrzeć do Lubaantun?

Do ruin Lubaantun (prawie) można dotrzeć lokalnym autobusem z Punta Gorda, stolicy dystryktu Toledo. Podróż tym autobusem, pełnym lokalnych kolorytów, jest sama w sobie przygodą. Można również dojechać tu samochodem, zalecane jest jednak wysokie zawieszenie, a najlepiej napęd 4 x 4. Opłata za wstęp na stanowisko archeologiczne wynosiła w roku 2024 10 BZD (dolarów belizeńskich).

lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy plaza plac
Plac z radialną platformą. Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy plaza plac
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy plaza plac
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo boisko ballcourt
Jedno z boisk do pitz (pok-ta-pok). Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo ballcourt boisko
Jedno z boisk do pitz (pok-ta-pok). Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy boisko ballcourt
Jedno z boisk do pitz (pok-ta-pok). Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)
lubaantun belize maya ruins ruiny majow toledo piramida piramidy plaza plac
Stanowisko archeologiczne Lubaantun, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2024)

2 komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *