Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, archeologia Majów, Campeche, region Chenes, styl Chenes, portal zoomorficzny
Tabasqueno to stanowisko archeologiczne położone w regionie Chenes z rozwiązaniami architektonicznymi typowymi dla tego terenu. Choć strefa udostępniona turystom składa się jedynie z dwóch częściowo odrestaurowanych placów, uwagę przyciąga zoomorficzny portal znajdujący się na szczycie jednej ze struktur. Doskonale zachowana świątynia w formie kiosku znajduje się tu na szczycie szerokiej platformy z ośmioma komnatami z wbudowaną w jej centrum piramidą, nie zaś na szczycie wieży w stylu Chenes, jak ma to miejsce na innych stanowiskach. Struktura ta została zbudowana z precyzyjną orientacją astronomiczną, która generuje zjawisko światłocieni podczas przesilenia letniego o wschodzie i zachodzie Słońca.
W części udostępnionej turystycznie znane są dwa czultuny. Znajdują się one od frontu i na tyłach, u podnóża głównej struktury z zoomorficznym portalem. Usytuowanie obydwu czultunów wskazuje, podobnie zresztą jak w Hochob, że nie były one raczej cysternami na wodę. Wejście do kolejnego czultunu widać tuż obok ścieżki prowadzącej na centralny plac Tabasqueno.
Historia Tabasqueno
Ze względu na ograniczone wykopaliska archeologiczne, brak stel oraz innych inskrypcji archeologiczna przeszłość Tabasqueno nie jest dobrze znana. Stanowisko archeologiczne odkrył Teoberto Maler w 1895 roku, w trakcie swej ekspedycji w region Chenes. Według raportu Malera świątynia z zoomorficznym portalem była pomalowana na czerwono. Resztki tego barwnika są nadal gdzieniegdzie widoczne. Współczesne nazwa stanowiska jest wynikiem pochodzenia osoby zarządzającej jakiś czas tym terytorium z meksykańskiego stanu Tabasco.
Jak dotrzeć do Tabasqueno?
Stanowisko archeologiczne Tabasqueno znajduje się w gminie Hopelchén w zachodniej części stanu Campeche na półwyspie Jukatan w Meksyku. Z Hopelchén należy wybrać drogę prowadzącą w kierunku Xpujil, a następnie szukać niewyraźnie oznakowanego zjazdu po prawej stronie (platforma Google Navigation potrafi wprowadzać tu w błąd, sugerując wcześniejszy zjazd w drogę prowadzącą donikąd!). Tablica z nazwą stanowiska – „Tabasqueño” jest brązowa, nie zaś typowo niebieska. Nie ma też na niej informacji, iż jest to stanowisko archeologiczne. 27 km dalej, nieopodal Dzibalchén, położone jest kolejne ważne stanowisko z architekturą Chenes – Dzibilnocac.