La Muerta, Mirador, Peten, Gwatemala

El Mirador La Muerta Kaanul emplem glyph glid herbowy
Glif herbowy dynastii Węża - Kanuul, datowany na około 300 r. n.e. Fragment inskrypcji z La Muerta, El Mirador, Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, Niziny Majów, cywilizacja, Maya, preklasyk, Peten, Gwatemala, Jukatan, Niecka Mirador, stanowiska archeologiczne, Pierwsze Królestwo Węża, Pierwsze Imperium, Kaanul

La Muerta El Mirador Peten Gwatemala Guatemala corbeled piramida pyramid
Najwyższa z piramid na stanowisku archeologicznym La Muerta, stanowisku satelitarnym El Mirador, Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)

La Muerta to stanowisko archeologiczne znajdujące się na terenie Niecki Mirador-Calakmul, w departamencie Peten w Gwatemali. Jest to de facto jedno z bliskich stanowisk satelitarnych El Mirador, z którym było one połączone majańską drogą – sacbé już w epoce środkowopreklasycznej. Niedaleko na wschód znajduje się kolejne stanowisko satelitarne – Chacte, również połączone przez sacbé z centrum El Mirador.

La Muerta El Mirador Peten Gwatemala Guatemala corbeled vault sklepienie kroksztynowe
Sklepienie kroksztynowe w tunelach piramid na stanowisku archeologicznym La Muerta, w El Mirador. Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)
La Muerta El Mirador Peten Gwatemala Guatemala corbeled piramida pyramid
Piramida na stanowisku archeologicznym La Muerta, w El Mirador. Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)
La Muerta El Mirador Peten Gwatemala Guatemala corbeled vault sklepienie kroksztynowe
Tunel we wnętrzu piramidy na stanowisku archeologicznym La Muerta, w El Mirador. Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)
La Muerta El Mirador Peten Gwatemala Guatemala corbeled piramida pyramid
Stanowisko archeologiczne La Muerta, El Mirador. Peten, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Epigraficzny skarb z La Muerta – glif herbowy Kaanul

Odnaleziono tutaj wczesnoklasyczny relief, datowany na około 300 r. n.e. Relief ten przedstawia typową dla okresu klasycznego inskrypcję zakończoną glifem-toponimem lub patronimem. Toponim przedstawia herb miasta, patronim herb zarządzającego nim arystokratycznego rodu. W tym wypadku wspomniany blok glificzny to najstarsze wystąpienie patronimu Dynastii Węża – Kaanul na Nizinach Majów.

El Mirador Kaanul La Muerta
La Muerta El Mirador Peten Gwatemala Guatemala relief relieph glify glyphs
Relief na stanowisku archeologicznym La La Muerta (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Na trasie trekkingów przez lasy Peten do ruin Pierwszego Królestwa Węża i największych piramid Majów La Muerta to ostatni przystanek tuż przed wejściem do samego El Mirador. Jeśli dotrzecie aż tutaj, zobaczycie piramidy i zwiedzicie zbudowane w nich korytarze grobowe, a następnie nasycicie oczy inskrypcją z glifem herbowym Kaanul, warto zapytać przewodnika o potężny monument stojący samotnie w lesie…

Niecka Mirador-Calakmul Basin mapa
La Muerta i Chacte otoczone strategicznie zapadliskami krasowymi
(Ensley et al. 2021: Figure 3 na licencji CC BY-NC-SA 4.0)

Bibliografia:

Ensley, Ross; Richard. D. Hansen, Carlos Morales-Aguilar, Josie Thompson (2021) Geomorphology of the Mirador-Calakmul Karst Basin: A GIS-based approach to hydrogeologic mapping. PLoS ONE 16(8): e0255496. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0255496

Hansen, Richard D., Carlos Morales-Aguilar, Josephine
Thompson, Ross Ensley, Enrique Hernández, Thomas Schreiner, Edgar Suyuc Ley, Gustavo Martínez (2022) LiDAR analyses in the contiguous MiradorCalakmul Karst Basin, Guatemala: an introduction to new perspectives on regional early Maya socioeconomic and political organization, „Ancient Mesoamerica” s. 1-40
https://doi.org/10.1017/S0956536122000244

Trześniowski, Przemek A. (2023) Królestwo Węża (Kaanul) III: wazy dynastyczne – w poszukiwaniu korzeni dynastii Kaanul, „Archeowieści”

Trześniowski, Przemek A. (2023) Królestwo Węża (Kaanul) IV: nowe przygody K’ahk’ Ti’ Ch’ich’ – kto załatwił Yax Mutal?, „Archeowieści”

Trześniowski, Przemek A. (2023) Królestwo Węża (Kaanul) V: Największe piramidy Majów, „Archeowieści”

Trześniowski, Przemek A. (2023) Tikal III: Od entrady po hiatus. Nowe rozdanie w Teotihuacan, „Mezoameryka”