Hoyo Negro – nie tylko Naia

Ameryka Środkowa, Jukatan, cenoty, archeologia podwodna, paleobiologia, paleontologia, jaskinie, Meksyk, Riviera Maya, Hoyo Negro, Black Abyss, GABI, wielka amerykańska wymiana biot, Great American Biotic Interchange Hoyo Negro (Black Abyss) to jedno z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych w Meksyku i na półwyspie Jukatan. A to za sprawą Nai – nastoletniej dziewczynki, której szkielet datowany na ponad 13… Czytaj dalej Hoyo Negro – nie tylko Naia

Caracol (Uxwitza’), Belize

Kaana, centralna piramida w Oxwitza' (Caracol) w Górach Maya, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2016)

Mezoameryka, Niziny Majów, Belize, archeologia, Maya, Cayo Caracol to stanowisko archeologiczne znajdujące się na płaskowyżu Vaca w Belize, około 50 km na południe od San Ignacio w Cayo. Droga dojazdowa jest jednak bardzo trudna i wymaga samochodu 4 x 4. Stanowisko położone jest u podnóża Gór Maya, na wysokości 450-600 m n.p.m. Dawne Uxwitza’ znajdowało… Czytaj dalej Caracol (Uxwitza’), Belize

Piramida Masek w Kohunlich

Maska K'inich Ahau zdobiąca elewację piramidy A1 w Kohunlich, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Mezoameryka, Niziny Majów, Jukatan, Campeche, archeologia, Kohunlich, architektura, ikonografia Kohunlich to miejsce o wyjątkowym charakterze. Kiedy podróżuje się po południowo-wschodnim Campeche mocno odcina się na tle innych odwiedzanych stanowisk. Jak na Campeche przystało, ruiny otoczone są gęstym lasem tropikalnym, który tworzy niesamowitą scenerię i dodaje miejscu atmosfery tajemnicy i piękna. Las ten jednak różni się… Czytaj dalej Piramida Masek w Kohunlich

Epifity

Orchidea bananowa (Myrmecophila cristinae) w rezerwacie Sian Ka'an, Quintana Roo, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Ameryka Środkowa, przyroda, natura, selwa, dżungla, las zwrotnikowy, epifit Epifity to rośliny, które rosną na innych roślinach. Czerpią one wilgoć i składniki odżywcze z powietrza, opadów atmosferycznych lub z próchnicy gromadzącej się wokół. System korzeniowy służy im zwykle wyłącznie jako narząd chwytny. Genetycznie nie muszą być z sobą blisko spokrewnione, wśród epifitów spotykamy orchidee, bromelie… Czytaj dalej Epifity

Chultun, chultunób – tajemnicze cysterny Majów

Wejście do chultunu na stanowisku archeologicznym Rio Bec B. południowo-wschodnie Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, archeologia, cywilizacja, Majów, Maya, Majowie, chultun, czultun, jaskinie, religia Chultun (l.mn. chultunób) to wykute w skale cysterny o kształcie kulistym lub dzwonowatym z bardzo wąskim wejściem w formie tunelu, otwierającego się w ich sklepieniu. Przeznaczenie chultunób jest przedmiotem debaty od ponad stulecia. O ile funkcja magazynów żywności pozostaje najczęściej akceptowaną propozycją, archeologia eksperymentalna dowiodła… Czytaj dalej Chultun, chultunób – tajemnicze cysterny Majów

Sylvanus G. Morley (1883-1948)

Mezoameryka, archeologia Majów, poczet odkrywców, archeolog Jedną z najbarwniejszych postaci wśród archeologów Mezoameryki postacią był Sylvanus Griswold Morley (1883-1948). Sylvanus G. Morley uzyskał pierwszy dyplom Uniwesytetu Harwarda w 1907 r. i jeszcze w tym samym roku znalazł się na Jukatanie. Odwiedził wtedy liczne stanowiska na północy półwyspu, jak Acanceh, Uxmal, Xtocche, Kiuc, Tabi, Labna, Kabah,… Czytaj dalej Sylvanus G. Morley (1883-1948)

Jaskinie w kosmologii Mezoameryki

Mezoameryka, jaskinie, kosmologia, religia, cenoty, jeziora, Metnal, Xibalba, Zaświaty Majów, jaskinia pochodzenia „Nie ma aspektu życia w Mezoameryce, który nie byłby powiązany z wierzeniami w ożywioną ziemię, której centralnym elementem są góry, jaskinie i woda” – Keith Malcolm Prüfer, 2002 Jaskinie Mezoameryki Jaskinie były od początku obecne w archeologii Mezoameryki. Już John Llloyd Stephens i… Czytaj dalej Jaskinie w kosmologii Mezoameryki

Chalchuapa, Salwador

Mezoameryka, Wyżyny Majów, Salwador, Chalchuapa, Casa Blanca, El Trapiche Chalchuapa (Salwador) to sporych rozmiarów zespół stanowisk archeologicznych, przygniecionych przez kolonialne oraz współczesne osadnictwo (miasto Chalchuapa). Chalchuapa znajduje się w żyznej, szeroko rozłożonej dolinie Rio Paz w zachodniej części Salwadoru. Przed hiszpańskim podbojem Chalchuapa musiało być jednym z dominujących ośrodków ceremonialnych i administracyjnych na Wyżynach Majów,… Czytaj dalej Chalchuapa, Salwador

Krater Chicxulub, Jukatan, Meksyk

Artystyczna wizja krateru wielopierścieniowego Chicxulub, Jukatan, Meksyk. Detlev van Ravenswaay

Ameryka Środkowa, Chicxulub, Jukatan, geologia, krater uderzeniowy, asteroida, kometa, bolid, meteor, wielkie wymierania, zagłada dinozaurów Chicxulub to słynny krater impaktowy, który obwiniany jest o kres panowania gadów na Ziemi. Chicxulub to jeden z nielicznych znanych i zachowanych kraterów wielopierścieniowych na Ziemi. Krater Chicxulub tylko częściowo znajduje się pod dzisiejszą powierzchnią półwyspu Jukatan. Jego pozostała część… Czytaj dalej Krater Chicxulub, Jukatan, Meksyk

Cueva de los Murcielagos

Lej krasowy Cueva de los Murciélagos - Jaskinia Nietoperzy, Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Ameryka Środkowa, Meksyk, Jukatan, Campeche, Calakmul, Jaskinia Nietoperzy, Cueva de los Murcielagos, przyroda, natura, nietoperze La Cueva de los Murcielagos La Cueva de los Murcielagos to jaskinia, która znajduje się w południowo-wschodnim stanie Campeche na Półwyspie Jukatan w Meksyku. Po drodze ze Xpujil do słynnych ruin Calakmul. Wejście do jaskini ma formę szerokiej na 25-39… Czytaj dalej Cueva de los Murcielagos