Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie?

Niezabezpieczone ściany wewnątrz czultunu pod ławą Domu Rady (Halach Uinic) w Tulum-Zama, w Meksyku (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka, archeologia Majów, archeologia jaskiniowa, kosmologia, religia, jaskinie, czultuny, chultun, chultunób MEZOAMERYKA 2024 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.25209.89443 cyt: Trześniowski, P. A. (2024) Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie? „Mezoameryka” II (1) DOI: 10.13140/RG.2.2.25209.89443 „Czultuny [..] to relatywnie proste twory w porównaniu z bogactwem majestatycznej, monumentalnej architektury dawnych Majów. Aczkolwiek, te wszechobecne podziemne konstrukty pozostają dla nas zagadką…”– Clarissa… Czytaj dalej Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie?

Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów

Gruta de Balankanche - słynna jaskinia w Chichen Itza, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Mezoameryka, archeologia Majów, archeologia jaskiniowa, jaskinie, kosmologia, religia MEZOAMERYKA 2023 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 cyt: Trześniowski, P.A. (2023) Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów. „Mezoameryka” I. DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 W kulturze europejskiej jaskiniowiec to osobnik nieokrzesany, postępujący wbrew ustalonym regułom. Ma to źródło w przeszłości rodzaju ludzkiego, chroniącego się w… Czytaj dalej Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów

Henry Mercer (1856-1930)

Henry Chapman Mercer (1856-1930) urodził się 24 VI 1856 r. w Bucks County w stanie Pensylwania, USA. Całe życie mieszkał w Doylestown w Pensylwanii, gdzie zbudował swój dom, zwany Fonthill Castle. Część życia Mercer spędził jako archeolog, badając prehistorię Doliny Delaware. Kolekcjonując artefakty sprzed rewolucji przemysłowej, zainteresował się ceramiką i kaflami. Innowacyjne techniki produkcji firmy… Czytaj dalej Henry Mercer (1856-1930)

Jaskinia grobowa w samym środku popularnego stanowiska – sensacyjne odkrycie w Tulum

Tulum (Zama - Miasto Świtu) najpiękniej położone ruiny Majów na wybrzeżu Morza Karaibskiego w Meksyku

Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, Riviera Maya, Tulum Tulum (Tulu’um), w maaya t’aan Otoczone Murem to najsłynniejsze stanowisko archeologiczne na Riviera Maya i jedno z najsłynniejszych w Meksyku. Mimo dość późnego datowania – pochodzące z okresu postklasycznego ruiny należą do najmłodszych na półwyspie Jukatan, Tulum przyciąga miliony turystów rocznie i jest trzecim pod względem popularności stanowiskiem archeologicznym… Czytaj dalej Jaskinia grobowa w samym środku popularnego stanowiska – sensacyjne odkrycie w Tulum

Chultun, chultunób – tajemnicze komory Majów

Wejście do chultunu na stanowisku archeologicznym Rio Bec B. południowo-wschodnie Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, archeologia, cywilizacja, Majów, Maya, Majowie, chultun, czultun, chultunób, jaskinie, religia Czultuny (maaya t’aan: chultun l.mn. chultunób) to wykute w skale cysterny o kształcie kulistym lub dzwonowatym z bardzo wąskim wejściem w formie tunelu, otwierającego się w ich sklepieniu. Przeznaczenie czultunów jest przedmiotem debaty od ponad stulecia. O ile funkcja magazynów żywności pozostaje najczęściej akceptowaną… Czytaj dalej Chultun, chultunób – tajemnicze komory Majów