Uxmal – stolica regionu Puuc

Styl architektoniczny Puuc z elementami Chenes, Uxmal, Yucatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, archeologia Majów, Yucatan, region Puuc, styl Puuc, portal zoomorficzny Uxmal to jedno z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych w Meksyku. Odwiedzającym Mezoamerykę znane było co najmniej od czasów książki Johna Lloyda Stephensa (1805-1852) Incidents of Travel in Central America, Chiapas and Yucatan z 1841 r. zawierającej piękne ryciny Fredericka Catherwooda (1799-1854). Pod względem… Czytaj dalej Uxmal – stolica regionu Puuc

Tabasqueno – Chenes, Campeche

Mezoameryka, Jukatan, Meksyk, archeologia Majów, Campeche, region Chenes, styl Chenes, portal zoomorficzny Tabasqueno to stanowisko archeologiczne położone w regionie Chenes z rozwiązaniami architektonicznymi typowymi dla tego terenu. Choć strefa udostępniona turystom składa się jedynie z dwóch częściowo odrestaurowanych placów, uwagę przyciąga zoomorficzny portal znajdujący się na szczycie jednej ze struktur. Doskonale zachowana świątynia w formie… Czytaj dalej Tabasqueno – Chenes, Campeche

Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie?

Niezabezpieczone ściany wewnątrz czultunu pod ławą Domu Rady (Halach Uinic) w Tulum-Zama, w Meksyku (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka, archeologia Majów, archeologia jaskiniowa, kosmologia, religia, jaskinie, czultuny, chultun, chultunób MEZOAMERYKA 2024 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.25209.89443 cyt: Trześniowski, P. A. (2024) Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie? „Mezoameryka” II (1) DOI: 10.13140/RG.2.2.25209.89443 „Czultuny [..] to relatywnie proste twory w porównaniu z bogactwem majestatycznej, monumentalnej architektury dawnych Majów. Aczkolwiek, te wszechobecne podziemne konstrukty pozostają dla nas zagadką…”– Clarissa… Czytaj dalej Chultunòb (czultuny): jaskinie kieszonkowe czy podziemne bimbrownie?

El Jabale – Niecka Mirador

Piramida Majów na stanowisku archeologicznym El Jabale, na sacbe łączącej El Mirador z El Tintal (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, Peten, Gwatemala, Niecka, Mirador, Basin, Maya, archeologia, Majów, Królestwo Węża, El Jabale El Jabale to jedno ze stanowisk archeologicznych, znajdujących się na długiej międzymiastowej sacbe, łączącej El Mirador i El Tintal – dwa największe ośrodki miejskie na terenie Niecki Mirador-Calakmul (po południowej stronie granicy rozdzielającej dzisiejszy Meksyk od Gwatemali). El Jabale to stanowisko niewielkich… Czytaj dalej El Jabale – Niecka Mirador

El Güiro (Wakna) – Niecka Mirador

Mezoameryka, Niziny Majów, cywilizacja, Maya, preklasyk, Peten, Gwatemala, Jukatan, El Mirador, stanowiska archeologiczne, Pierwsze Królestwo Węża El Güiro (Wakna) to jedno z większych, choć wciąż nie przebadanych stanowisk w Niecce Mirador (Peten, Gwatemala). Na podstawie prospekcji terenowych i danych zgromadzonych z LiDAR szacuje się, że był to ośrodek poziomu 3, gdzie tylko El Mirador miało… Czytaj dalej El Güiro (Wakna) – Niecka Mirador

Quirigua – Gwatemala

Zoomorf P z Quirigua, Izabal, Gwatemala (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Mezoameryka, Niziny Majów, Quirigua, ruiny Majów, Gwatemala, stanowisko archeologiczne, Nowy Porządek, Wite’ Naah Quirigua położone jest w gardzieli Doliny Motagua, w miejscu, w którym rozszerza się ona w rozległą dolinę zalewową. Był to zatem w przeszłości strategiczny punkt kontroli nad jednym z najważniejszych szlaków handlowym. Biegł on Rzeką Motagua z Wyżyn Majów na wybrzeże Morza… Czytaj dalej Quirigua – Gwatemala

Copan (Uxwitik) – Honduras

Copan - ruiny Uxwitik i słynny ołtarz Q, (kopia in situ) prezentujący linię kolejnych 16 władców z tutejszej dynastii, zainstalowanej po entradzie Sihyaj K'ahk'a na Nizinach Majów (fot: P.A. Trześniowski 2013)

Mezoameryka, Niziny Majów, Copan, ruiny Majów, Honduras, stanowisko archeologiczne, Nowy Porządek, Wite Naah Copan to jedno z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych Mezoameryki. Spektakularne miasto ożywia dyskusję świata nauki i nie tylko nauki od połowy XIX stulecia, kiedy wizje wspaniałych ruin dotarły do szerokiej gamy odbiorców dzięki opisom Johna Lloyda Stephensa i rycinom Fredericka Catherwooda. Słynne ruiny… Czytaj dalej Copan (Uxwitik) – Honduras

Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów

Gruta de Balankanche - słynna jaskinia w Chichen Itza, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Mezoameryka, archeologia Majów, archeologia jaskiniowa, jaskinie, kosmologia, religia MEZOAMERYKA 2023 (I); DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 cyt: Trześniowski, P.A. (2023) Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów. „Mezoameryka” I. DOI: 10.13140/RG.2.2.35580.76165 W kulturze europejskiej jaskiniowiec to osobnik nieokrzesany, postępujący wbrew ustalonym regułom. Ma to źródło w przeszłości rodzaju ludzkiego, chroniącego się w… Czytaj dalej Paradygmat jaskiniowy: Rys historyczny i rola jaskiń w kosmologii i świętym krajobrazie Majów

Długa Rachuba – kalendarze Majów

Kalendarze Majów, archeoastronomia, epigrafika, archeologia Majów, Mezoameryka Konstrukcja sprawnego kalendarza, zgodnego z porami roku, uwzględniającego cykle Słońca i Księżyca, jest problemem rodzaju ludzkiego od zarania cywilizacji. Ziemia obiega Słońce w cyklach trwających 365,256363004 dnia (rok zwrotnikowy), który zwykle próbuje się utożsamić z rokiem kalendarzowym (365 dni), zawierającym pełne cztery pory roku. Ponieważ liczby te nie… Czytaj dalej Długa Rachuba – kalendarze Majów