Mezoameryka, Niziny Majów, Jukatan, Meksyk, Yucatan, Pierścień Cenot
© Przemek A. Trześniowski
Pierścień Cenot (Anillo de Cenotes / Ring of Cenotes) to kompleks 99 cenot, znajdujących się na łuku obwodu krateru uderzeniowego Chicxulub. Krater Chicxulub znajduje się w północno-zachodniej części półwyspu Jukatan z epicentrum w Progreso, który powstał w wyniku uderzenia w Ziemię około 66 milionów lat temu dziesięciokilometrowego meteoru, na granicy epok geologicznych kredy i paleogenu. Pierścień Cenot to pas mający około 5 km szerokości i 90 km długości łuku znajdującego się na powierzchni półwyspu Jukatan. Pozostała część krateru Chicxulub jest zalana przez wodę.
Pierścień Cenot (Anillo de Cenotes / Ring of Cenotes) to część unikalnego system wodnego na skalę Meksyku i Ziemi. Tworzy on przepastną, wielce złożoną sieć, która działa niczym jaz czy kolektor dużych zbiorników wodnych. Meteor rozerwał warstwy powierzchniowe skorupy ziemskiej i doprowadził do wyrównania pierścieni wychodni warstwy wodonośnej.
Cenoty w Pierścieniu Cenot(Anillo de Cenotes / Ring of Cenotes) służą jako miejsca odpoczynku na szlakach migracji ptactwa wodnego i mateczniki endemicznych gatunki gadów, takich jak żółw pudełkowy z Jukatanu (Terrapene carolina yucatana), płazów, jak salamandra z Jukatanu (Bolitoglossa yucatana) i ptaków, jak jaskółka szorstkoskrzydła (Stelgidopteryx ridgwayi), wilgowron z Jukatanu (Cyanocorax yucatanicus) i kocimiętka czarna (Melanoptila glabirostris). Cenoty są również domem dla wielu wymierających lub zagrożonych gatunków ryb, jak: Ogilbia pearsei, Ophisternon infernale i Poecilia velifera. Wśród czynników negatywnie wpływających na Pierścień Cenot (Anillo de Cenotes / Ring of Cenotes) znajdują się: wprowadzanie gatunków inwazyjnych, zmiany środowiskowe spowodowane turystyką oraz wydobycie dużych ilości wody dla resortów turystycznych.
© Przemek A. Trześniowski | archeologia.edu.pl
Jeden komentarz