Korelacja kalendarzy Majów

Mezoameryka, kalendarze, korelacja, synchronizacja, Długa Rachuba, Krótka Rachuba, epigrafika, archeologia, Maya, zaćmienie, eklipsa, tzolk’in, haab’ Korelacja kalendarzy Majów z kalendarzami używanymi przez cywilizację europejską przysparzała od lat wiele kłopotu archeologom. Do dziś pozostaje ona przedmiotem ożywionych dyskusji. Nic dziwnego, skoro przeróżnych korelacji sformułowano ponad sześćdziesiąt, a skrajne z proponowanych rozwiązań: korelacje 394483 Bowditcha i 812043… Czytaj dalej Korelacja kalendarzy Majów

Kalendarz 819-dniowy

Mezoameryka, archeoastronomia, epigrafika, kalendarze, Majów, cykl, 819 Kalendarz 819-dniowy wiąże określone daty z kierunkami kardynalnymi (stronami świata), na których znajdowały się wizerunki jednej z czterech współistotnych manifestacji boga K’awiila. K’awiil był czczony przez Majów w okresie klasycznym jako bóg błyskawic. Prócz K’awiila kalendarz 819-dniowy wiąże się również z Sip – bogiem zwierząt oraz z G6… Czytaj dalej Kalendarz 819-dniowy

El Tintal, Peten

Mezoameryka, Niziny Majów, cywilizacja, Maya, preklasyk, Peten, Gwatemala, Jukatan, El Tintal, El Mirador, stanowiska archeologiczne, Pierwsze Królestwo Węża El Tintal to późnopreklasyczne stanowisko archeologiczne położone w północnej części Peten w Gwatemali, w odległości 20 km na południe od El Mirador. El Tintal jest połączone siecią dróg – sacbeób z innymi preklasycznymi ośrodkami Majów w Niecce… Czytaj dalej El Tintal, Peten

Nakbe

Mezoameryka, Niziny Majów, cywilizacja, Maya, preklasyk, Peten, Gwatemala, Jukatan, Nakbe, El Mirador, stanowiska archeologiczne, Pierwsze Królestwo Węża Nakbe to środkowopreklasyczne stanowisko archeologiczne położone w północnej części Peten w Gwatemali, w odległości 13 km od El Mirador. Połączone siecią dróg – sacbeób z innymi preklasycznymi ośrodkami Majów w Niecce Mirador-Calakmul, należało do pierwszego wielkiego organizmu państwowego… Czytaj dalej Nakbe

Ian Graham (1923-2017)

Mezoameryka, archeologia, epigrafika, odkrywcy Ian Graham, Ian James Alastair Graham, oficer Orderu Imperium Brytyjskiego (OBE), kawaler Orden del Pop i Orderu Quetzala, odkrywca licznych stanowisk archeologicznych na terenie Meksyku, Belize i Gwatemali, inicjator i współtwórca bazy danych majańskich inskrypcji Corpus of Maya Hieroglyphic Inscriptions Muzeum Peabody Uniwersytetu Harwarda. Jeden z ostatnich wielkich archeologów polowych Mezoameryki.… Czytaj dalej Ian Graham (1923-2017)

Aguada Fenix

Aguada Fénix – widok od północnego wschodu na główną platformę MFU z grupą E w centrum. Obraz DEM wygenerowany na podstawie danych z LiDARu (©Alfonsobouchot na licencji CC BY-SA 4.0)

Mezoameryka, archeologia, Maya, Majowie, Olmekowie, Tabasco, Meksyk, architektura, archeoastronomia Aguada Fenix to preklasyczne stanowisko archeologiczne w meksykańskim stanie Tabasco, nad rzeką Usumacinta, o nieznanej wcześniej architekturze, będącej prawdopodobnie złożeniem idei inspirowanych olmeckim San Lorenzo Tenochtitlan w stanie Veracruz (Meksyk), uznawanym za najstarsze miasto Mezoameryki i wczesnopreklasycznymi rozwiązaniami znad wybrzeża Pacyfiku w dzisiejszym meksykańskim stanie Chiapas.… Czytaj dalej Aguada Fenix

Caracol (Uxwitza’), Belize

Kaana, centralna piramida w Oxwitza' (Caracol) w Górach Maya, Belize (fot: P.A. Trześniowski 2016)

Mezoameryka, Niziny Majów, Belize, archeologia, Maya, Cayo Caracol to stanowisko archeologiczne znajdujące się na płaskowyżu Vaca w Belize, około 50 km na południe od San Ignacio w Cayo. Droga dojazdowa jest jednak bardzo trudna i wymaga samochodu 4 x 4. Stanowisko położone jest u podnóża Gór Maya, na wysokości 450-600 m n.p.m. Dawne Uxwitza’ znajdowało… Czytaj dalej Caracol (Uxwitza’), Belize

Chultun, chultunób – tajemnicze komory Majów

Wejście do chultunu na stanowisku archeologicznym Rio Bec B. południowo-wschodnie Campeche, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Mezoameryka, archeologia, cywilizacja, Majów, Maya, Majowie, chultun, czultun, chultunób, jaskinie, religia Czultuny (maaya t’aan: chultun l.mn. chultunób) to wykute w skale cysterny o kształcie kulistym lub dzwonowatym z bardzo wąskim wejściem w formie tunelu, otwierającego się w ich sklepieniu. Przeznaczenie czultunów jest przedmiotem debaty od ponad stulecia. O ile funkcja magazynów żywności pozostaje najczęściej akceptowaną… Czytaj dalej Chultun, chultunób – tajemnicze komory Majów

Jaskinie w kosmologii Mezoameryki

Mezoameryka, jaskinie, kosmologia, religia, cenoty, jeziora, Metnal, Xibalba, Zaświaty Majów, jaskinia pochodzenia „Nie ma aspektu życia w Mezoameryce, który nie byłby powiązany z wierzeniami w ożywioną ziemię, której centralnym elementem są góry, jaskinie i woda” – Keith Malcolm Prüfer, 2002 Jaskinie Mezoameryki Jaskinie były od początku obecne w archeologii Mezoameryki. Już John Llloyd Stephens i… Czytaj dalej Jaskinie w kosmologii Mezoameryki

Chalchuapa, Salwador

Mezoameryka, Wyżyny Majów, Salwador, Chalchuapa, Casa Blanca, El Trapiche Chalchuapa (Salwador) to sporych rozmiarów zespół stanowisk archeologicznych, przygniecionych przez kolonialne oraz współczesne osadnictwo (miasto Chalchuapa). Chalchuapa znajduje się w żyznej, szeroko rozłożonej dolinie Rio Paz w zachodniej części Salwadoru. Przed hiszpańskim podbojem Chalchuapa musiało być jednym z dominujących ośrodków ceremonialnych i administracyjnych na Wyżynach Majów,… Czytaj dalej Chalchuapa, Salwador