Stonehenge, Salisbury

Megalityczny kromlech Stonehenge w hrabstwie Wiltshire w zachodniej Anglii (fot: P.A. Trześniowski 2024)

Archeoastronomia, Stonehenge, Europa, Brytania, Anglia, kromlech, sarsen, megalit, menhir „Pragnienie wiedzy i umiłowanie tajemnic to dwa z najsilniejszych rozpalających ludzkość bodźców. Stonehenge wzbudza obydwa”– Rosemary Hill, 2008 Stonehenge to megalityczna struktura, znajdująca się na Równinie Salisbury, w hrabstwie Wiltshire w zachodniej Anglii [51º 10´ 44˝ N, 1º 49´ 34˝ W, 103 m n.p.m]. Stanowisko było… Czytaj dalej Stonehenge, Salisbury

Majowie nie znali pojęcia równonocy

Na co były orientowane „wiosenne” budowle w Mezoameryce? Mezoameryka, archeoastronomia, Majowie, Maya, cywilizacja Majów, equinox, równonoc, midway, ćwiartka roku, orientacje astronomiczne budowli Równonoc (equinox) oznacza dobę w trakcie, której długość trwania dnia i nocy są dokładnie takie same. Zgodnie ze współczesną naukową definicją equinox (równonoc) to moment kiedy Słońce, poruszając się na tle ekliptyki i… Czytaj dalej Majowie nie znali pojęcia równonocy

Warsaw Maya Meeting 3.5

Mezoameryka, konferencje, warsztaty, prezentacje, archeologia, archeoastronomia, epigrafika, architektura, Maya, Majów W dniach 17-18 V 2024 w Warszawie odbyła się kolejna konferencja z cyklu Warsaw Maya Meeting. Tym razem spotkanie majanistów miało charakter warsztatowy, stąd numeracja po przecinku 😉 W ramach kolejnych sesji omawiano archeoastronomię, architekturę i ikonografię, archeologię krajobrazu oraz epigrafikę Majów. Moduły prowadzili: prof.… Czytaj dalej Warsaw Maya Meeting 3.5

Meteory: Perseidy, Orionidy i inne roje metorów u Majów

Perseidy - rój meteorów jaki powstaje w wyniku cyklicznych przejść komety Swift–Tuttle w pobliżu Ziemi (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Archeoastronomia, Mezoameryka, Majowie, epigrafika, Perseidy, kodeksy Meteor to smuga świetlna wywołana szybkim przelotem meteoroidy przez atmosferę ziemską. Do europejskiej kultury masowej przeszły one pod nazwą spadających gwiazd. Jak wynika z analizy majańskich kodeksów: Madryckiego i Drezdeńskiego, Majowie obserwowali roje meteorów. Wśród rojów znanych cywilizacji Majów były m.in. Perseidy, Orionidy i Eta Akwarydy. Meteory w kosmologii… Czytaj dalej Meteory: Perseidy, Orionidy i inne roje metorów u Majów

Archeoastronomia

„Każda epoka ma takie Stonehenge, na jakie zasługuje albo, jakiego pragnie” - Jacquetta Hawkes. Stonehenge, Salisbury, Anglia (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Archeoastronomia, astroarcheologia, etnoastronomia, historia astronomii, archeologia, kosmologia, architektura Archeoastronomia to interdyscyplinarna dziedzina nauki, zajmująca się astronomią starożytnych cywilizacji, łącząc archeologię, astronomię, historię i etnografię. Dzieli się na astroarcheologię, etnoarcheologię oraz historię astronomii. Archeoastronomia opiera się głównie na zbieraniu, analizie i interpretacji danych dotyczących ukierunkowań struktur i zespołów architektonicznych na ciała niebieskie w określonych datach i… Czytaj dalej Archeoastronomia

Aguada Fenix

Aguada Fénix – widok od północnego wschodu na główną platformę MFU z grupą E w centrum. Obraz DEM wygenerowany na podstawie danych z LiDARu (©Alfonsobouchot na licencji CC BY-SA 4.0)

Mezoameryka, archeologia, Maya, Majowie, Olmekowie, Tabasco, Meksyk, architektura, archeoastronomia Aguada Fenix to preklasyczne stanowisko archeologiczne w meksykańskim stanie Tabasco, nad rzeką Usumacinta, o nieznanej wcześniej architekturze, będącej prawdopodobnie złożeniem idei inspirowanych olmeckim San Lorenzo Tenochtitlan w stanie Veracruz (Meksyk), uznawanym za najstarsze miasto Mezoameryki i wczesnopreklasycznymi rozwiązaniami znad wybrzeża Pacyfiku w dzisiejszym meksykańskim stanie Chiapas.… Czytaj dalej Aguada Fenix

Początki astronomii i kalendarza Mezoameryki: dowody z terenów Majów i Olmeków

San Lorenzo Tenochtitlan - najstarsze miasto Mezoameryki i platforma w Aguada Fenix - najstarsza i największa budowla Majów na modelu uzyskanym dzięki danym z LiDARu (Šprajc et al. 2023: Fig 8 na licencji CC BY-NC).

Mezoameryka, astronomia, kalendarze, archeoastronomia, Maya, Majowie, Olmekowie Oryginalny artykuł: Ivan Šprajc, Takeshi Inomata, Anthony F. Aveni (2023) Origins of Mesoamerican astronomy and calendar: Evidence from the Olmec and Maya regions. „Science Advances” 9. DOI: 10.1126/sciadv.abq7675 Streszczenie Badania archeoastronomiczne wykazały, że ważne budowle ceremonialne i administracyjne w Mezoameryce były zwykle zorientowane na wschody lub zachody słońca… Czytaj dalej Początki astronomii i kalendarza Mezoameryki: dowody z terenów Majów i Olmeków

Grupy E – kalendarze architektoniczne

Mezoameryka, archeoastronomia, architektura, kalendarze Majów, cywilizacja Majów, grupa E, grupy E Grupy E były jedną najstarszych zestandaryzowanych form majańskiej architektury. Kompleksami o specyficznym układzie, który służyć mógł Majom do strojenia kalendarza agrarnego, względem którego orientowali prawdopodobnie terminy zasiewów oraz nadejście i zakończenie pory deszczowej, ponieważ nie stosowali oni w swoich kalendarzach interkalacji. Zdaniem archeoastronomów, orientacje… Czytaj dalej Grupy E – kalendarze architektoniczne

Orion – Pierwotne Palenisko

Mezoameryka, cywilizacja Majów, archeoastronomia, Orion, Pierwotne Palenisko, Żółw Ziemi Gwiazdozbiór Oriona Orion to jedna z najbardziej charakterystycznych konstelacji mezoamerykańskiego nieba. Oczywiście prekolumbijskie cywilizacje Mezoameryki nie miały wglądu w grecką mitologię, w której Orion to łowca, czy astronomię Starego Świata, w której konstelacja Oriona rozpoznawana była w mniej więcej podobnym, co dzisiejszy, kształcie od czasów Babilonu… Czytaj dalej Orion – Pierwotne Palenisko